آزادسازی واردات خودرو از آن دسته مسائلی است که از سال ۱۳۹۷ تاکنون بین مجلس، دولت و بازار خودرو در حال رفت و آمد بوده و حالا تصمیماتی برای سال ۱۴۰۱ گرفته شده است. دولت سیزدهم در دومین ماه سال ۱۴۰۱ خبر از آزادسازی واردات خودرو با چند شرط و شروط را اعلام کرده است.
جلال رشیدی کوچی، سخنگوی فراکسیون شفافیت مجلس، با افشای اطلاعاتی از آیین‌نامه واردات خودرو از تعیین سقف دلاری برای خودروهای وارداتی برای دو رده قیمتی مختلف ۱۰ هزار دلار و ۲۰ هزار دلار خبر داد.
روح‌الله عباسپور، سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس از تدوین محرمانه آیین‌نامه واردات خودرو خبر داد و گفت:
امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت، از نهایی شدن آیین‌نامه واردات خودرو خبر داد و گفت:
معاون وزارت صمت در رابطه با زمان آغاز واردات خودرو گفت:
مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو نیز در رابطه با این ابهامات گفت:
وزیر صمت با اشاره وجود نقص در تولید خودروهای اقتصادی در داخل کشور گفت:
وزیر صمت، وجود خدمات پس از فروش و الزام برای انتقال فناوری را از مهم‌ترین نکات موجود در آیین‌نامه واردات خودرو اعلام کرد.
گمرک جمهوری اسلامی ایران بخشنامه‌ای را درباره تضمین‌های دریافتی تمام ماشین آلات معدنی و راهسازی و خودروهای سواری و سایر کالاها برای رویه ورود موقت را ابلاغ کرد.
فاطمی امین، وزیر صمت، از اجرایی شدن آیین‌نامه ۱۰ بندی واردات خودرو دو تا سه ماه پس از تصویب آن خبر داد.
سید جواد حسینی کیا، نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت:
به گفته ویجی مهتا که رئیس کمیته تجارت خارجی و سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی PHD هند است، ۴ هزار خودروساز در کشور هند وجود دارد که محصولاتشان به راحتی می‌تواند نیاز صنعت خودروسازی ایران را تامین کند. او در نشستی که روز ۳ خرداد با رئیس و جمعی از مقامات اتاق بازرگانی و صاحبان صنعت البرز داشت، پیشنهاد صادارت خودرو به ایران را بیان کرد.
بر اساس گزارش تعدادی از رسانه‌ها، تعرفه واردات خودرو احتمالا طبق جدول‌های زیر خواهد بود.
این تعرفه‌ها برای واردات خودروهای سواری معمولی، استیشن و سواری کار با ظرفیت ۱۵ نفر اعمال می‌شود.
نوع خودرو
حقوق و عوارض گمرکی
بنزینی زیر ۱۵۰۰ سی سی
۵۵ درصد
بنزینی ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی سی
۷۵ درصد
بنزینی ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سی سی
۹۵ درصد
هیبریدی زیر ۱۵۰۰ سی سی – بدون شارژ مستقیم
۵ درصد
هیبریدی ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ سی سی – بدون شارژ مستقیم
۲۵ درصد
انواع دیگر هیبریدی
۵ تا ۴۵ درصد
جزییات اسقاط مورد نیاز برای واردات هر دستگاه خودرو
مصرف سوخت خودرو وارداتی
اسقاط فرسوده مورد نیاز
زیر ۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر
معاف
۵ تا ۶ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر
۲ خودرو
۶ تا ۷ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر
۴ خودرو
۷ تا ۸ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر
۶ خودرو
بیش از ۸ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر
۸ خودرو
عنوان هزینه
میزان عوارض
جزییات
مالیات بر ارزش افزوده
۹ درصد
روی ارزش گمرکی + حقوق ورودی
مالیات علی‌الحساب
۴ درصد
روی ارزش گمرکی + حقوق ورودی
عوارض هلال احمر
یک درصد
روی حقوق ورودی
عوارض خاص واردات خودرو
۵ درصد
روی ارزش فوب خودرو
هزینه استاندارد
۰.۸ درصد
روی ارزش CIF
گواهی اسقاط
بسته به نوع خودرو و جدول اسقاط
—-
شماره‌گذاری
۱۰ درصد
روی ارزش گمرکی
هزینه نقل و انتقال
۳ درصد
روی ارزش گمرکی
عوارض شهرداری
۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان
—-
چهارشنبه شب ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ واردات خودرو آزاد شد.
بر اساس اعلام سخنگوی دولت سیزدهم، یکی دیگر از بندهای هشت فرمان رئیس‌جمهور برای تحول در صنعت خودرو محقق شد و با تصویب هیئت دولت، واردات خودرو آزاد شد.
علی بهادری جهرمی اعلام کرد: این اقدام به منظور افزایش رقابت پذیری و رفع شائبه انحصار، متناسب سازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان مورد نیاز بازار، صورت گرفت.
منوچهر منطقی، معاون وزیر صمت تاکید کرد:
سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت:
سردار سید تیمور حسینی، جانشین پلیس راهور در خصوص واردات خودرو گفته است:
پس از آنکه موضوع مجوز واردات ۷۰ هزار خودرو در صحن مجلس تصویب شد، مخالفت‌ها با آن رنگ تازه‌ای به خود گرفت.
با وجود آنکه چندی پیش رئیس‌جمهوری به وزیر صنعت، اولتیماتومی سه ماهه داده بود تا ساز و کار واردات خودرو مشخص شود، هیئت عالی نظارت بر سیاست‌های کلی نظام مانند گذشته با این موضوع مخالف بود. در نهایت با ورود شورای نگهبان، بخش مربوط به این قسمت از متن قانون حذف شد.
مانند بسیاری از وقایع، این خبر هم تاثیر خودش را در بازار خودرو گذاشت و قیمت خودروهای خارجی دوباره روندی افزایشی گرفت.
به هر حال از آنجا که واردات خودرو نیازمند تصویب قانون خاصی توسط مجلس شورای اسلامی نیست، با توجه به دستور رئیس دولت، به نظر می‌رسد تا انتهای اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ تکلیف این مبحث مشخص خواهد شد.
به گفته ابوالفضل خلخالی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت ایران، با توجه به نیاز بازار احتمالا سالانه باید بین ۱.۵ تا ۲ میلیون دستگاه خودرو وارد شود.
او همچنین معتقد است واردات خودرو چه کارکرده و چه صفر، می‌تواند بازار داخلی را رقابتی کند و در نهایت خودروسازان داخلی را به فکر افزایش کیفیت محصولاتشان بیندازد.
در حالی که فاطمی امین- وزیر صمت بر عدم تمدید ممنوعیت واردات خودرو در اردیبهشت ماه امسال تاکید کرد و در رابطه با واردات جدید خودروها وعده داده بود اما انگار این اقدام از لیست واردات ۱۴۰۱ کنار گذاشته شده است.
واردات بر اساس سه شرط واردات خودرو همچون: تعیین ضوابط واردات خودرو و روش تامین ارز توسط دولت، عدم آسیب به تولید داخلی و بازار ارز با تشخیص دولت و همچنین رعایت شرایط رقابتی، در جدیدترین لیست واردات خودرو، سواری‌ها از این لیست حذف شده‌اند.
روز ۱۴ اسفند ماه سال گذشته در جریان بررسی لایحه بودجه۱۴۰۱ در صحن علنی مجلس، نمایندگان مجلس مجوز واردات ۹۶ هزار دستگاه اقلام خودرویی را تصویب کردند.
در جریان این بررسی امکان واردات ۷۰ هزار دستگاه خودرو سواری برقرار شد. مقرر شد ۵۰ هزار دستگاه از این تعداد خودرو سواری و ۲۰ هزار دستگاه خودرو دوگانه سوز، هیبرید و برقی باشند.
اکنون با گذشت نزدیک به یکماه از اعلام این مصوبه، بررسی تبصره‌ها نشان می‌دهد که واردات هزار خودرو سورای در قانون بودجه کنار گذاشته شده است. طبق بند (ک) تبصره ۷ قانون بودجه ۱۴۰۱ به دولت اجازه داده شده است با رعایت سیاست‌های کلی نظام و با شرایط تعیین شده نسبت به صدور مجوز واردات خودرو با اخذ حقوق ورودی که به تصویب مراجع ذی ربط می‌رسد، اقدام کند.
در میان لیست اقلام مجاز وارداتی خبری از ۷۰ هزار خودروی سواری مصوب در صحن علنی مجلس نیست.
اقلام لیست شامل:
کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی مصوبه واردات ۵۰هزار دستگاه خودروی سواری در سال ۱۴۰۱ را از مصوبات این کمیسیون حذف کرد.
پیش تر و در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱ در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، سیدمحمدرضا میرتاج‌الدینی- عضو کمیسیون تلفیق از واردات ۵۰هزار دستگاه خودرو خارجی در سال ۱۴۰۱ و تصویب آن خبر داده بود.
به گفته او مقرر شده بود تا این واردات به صورت واردات با ارز غیر‌صادراتی و با نظارت بانک مرکزی انجام و درآمد حاصل از واردات ۵۰هزار خودرو نیز پیش‌بینی شده بود اما اکنون این مصوبه حذف شده است.
نمایندگان مجلس با اصلاح طرح ساماندهی صنعت خودرو که در آن واردات خودرو پیش‌بینی شده، برای تامین نظر شورای نگهبان موافقت کردند.
«هر شخص حقیقی و حقوقی می‌تواند به ازای صادرات خودرو یا قطعات خودرو یا سایر کالاها و خدمات مرتبط با انواع صنایع نیرو محرکه نسبت به واردات خودرو برای تنظیم بازار اقدام کند».
تبصره‌های ماده ۴ طرح ساماندهی صنعت خودرو به شرح زیر است:
تبصره ۱- شاخص‌های کیفیت و میزان مصرف سوخت خودروهای وارداتی و سقف تعداد مجاز واردات آنها (متناسب با کسری تولید داخل نسبت به تقاضای موثر) به صورت سالانه، توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره ۲- وزارت صنعت، معدن و تجارت باید دستورالعمل نظارت بر صادرات موضوع این ماده را جهت جلوگیری از واردات مجدد آن، تدوین و اعمال کند.
تبصره ۳- وزارت صنعت، معدن و تجارت باید سیاست‌های تشویقی برای اولویت‌دهی و حمایت از واردکنندگان خودرو را که به انتقال فناوری و سرمایه‌گذاری در تولید خودرو اقدام می‌کنند، تدوین و اعمال کند.
تبصره ۴- دستور العمل مربوط به خدمات پس از فروش خودرو وارداتی برای جلوگیری از انحصار در نمایندگی فروش توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین می‌شود.
درست از تابستان ۱۳۹۷ که واردات خودرو به کشور ممنوع شد، افزایش قیمت، نوسان قیمت خودروها اوج گرفت. از همان زمان بود که نه تنها قیمت خودروهای صفر و کارکرده خارجی، بلکه قیمت روز خودرو داخلی هم سر به فلک کشید و بازار را برهم ریخت.
در همان روزها هم بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار بر این باور بودند که اگر زمستان همان سال واردات از سر گرفته شود، تا حد زیادی از افزایش قیمت‌ها جلوگیری می‌شود، اما واردات ماشین باز نشد که نشد و قیمت‌ها هم روز به روز صعودی شد.
حالا اما به نظر می‌رسد با گذشت بیش از چهار سال از ممنوعیت واردات خودرو به کشور، شمارش معکوس برای باز شدن درهای ورود خودرو به کشور باز شده اما دیگر امیدی به بازگشت قیمت‌ها به نرخ‌های قبلی نیست. چرا که علاوه بر افزایش چندبرابری قیمت خودروهای خارجی و داخلی، نرخ ارز، به نتیجه نرسیدن برجام و تورم نیز در این میان اثر گذار است و گویی دیگر کار از کار گذشته است.
تعرفه واردات خودرو از آن دسته مواردی است که هرساله و با توجه به حقوق ورودی کالا به کشور (بر اساس بودجه همان سال) تعیین می‌شود.
با توجه به تصویب تعرفه ورودی کالا به کشور در سال ۱۴۰۰، به صورت کلی اعلام شد. با این حال اما در بند چهارم تعرفه‌های ورودی خودرو، حقوق ورودی خودروهای سواری حداقل به میزان هشتاد و شش درصد (۸۶%) ارزش گمرکی آن اعلام شد.
این درحالی است که از سال ۱۳۹۷ واردات خودرو به کشور بسته شده است و در حال حاضر فقط چند شرکت خودروساز، تعدادی خودرو چینی را به کشور وارد می‌کنند.
بر اساس اعلام رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران تعرفه واردات خودرو برای سال ۱۴۰۱ همانند تعرفه سال گذشته آن از ۴۰ تا ۷۵ درصد تعیین شده است.
واردات خودرو همانند تعین تعرفه گمرکی نیاز به اعلام شرایط از سوی گمرک جمهوری اسلامی دارد که برخی از شرایط آن ثابت و برخی از آنها هر ساله متغیر است.
این درحالی است که آخرین شرایط واردات خودرو در سایت ثبتارش ( ثبت سفارش کالا) از سال ۱۳۹۷ بسته است و امکان ثبت خودرو برای ورود همانند سابق فراهم نیست.
*پیش‌تر واردات خودرو به دو روش انجام می‌شد.
خودروهای بنزینی
خودروهای گازوئیلی (دیزلی)
راهنمای واردات کامیون در سال ۱۴۰۰ همانند سال ۱۳۹۹ اعلام شده است.
*بر اساس تازه ترین آمار منتشر شده از کمرگات کشور تا مرداد ماه ۱۴۰۰، نزدیک بیش از ۳۰۰۰ خودرو سنگین در گمرکات کشور رسوب کرده است.
واردات روز افزون خودروهای چینی طی دهه اخیر، رقابت خرید و فروش را بیش از سایر برندها همچون خودروهای فرانسوی و کره‌ای کرده است. طی سال‌های اخیر که واردات خودروهای خارجی به کشور ممنوع شد، خودروهای چینی اما به صوت مونتاژ توسط خودروسازان داخلی همچنان مهمان بازار خودرو ایران بودند و هستند.
از سال ۱۳۹۷ تاکنون، خودروهای چینی همچون دیگنیتی، فیدلیتی، انواع تیگو (تیگو۷ پلاس، تیگو ۸ پلاس، تیگو ۸ پرو و …)، برخی مدل‌های جک به صورت مونتاژ و اکثرا در منطقه تجاری بم (توسط مدیران خودرو، بهمن موتور و کرمان موتور) و یا خط تولید ایران خودرو و سایپا وارد کشور شد.
حالا با ,واردات خودروهای چینی به بازار خودرو، برخی کارشناسان و فعالان بازار بر این باورند که در صورت آزادسازی واردات خودرو به کشور، تغییر چندانی بر تعدیل قیمت خودروهای چینی ایجاد نخواهد شد. چرا که در حال حاضر این خودروها رقیب اصلی خودروهای داخلی محسوب می‌شوند و همچنان بازارشان چه در بخش خرید و فروش خودرو دست دوم و چه خرید و فروش خودروهای صفر داغ است.
آذرماه ۱۴۰۰ بود که بودجه سال آینده تقدیم مجلس شد. بودجه‌ای که در آن خبری از آزادسازی واردات خودرو نبود، اما هنوز هم امید به آزادسازی همچنان برای بازار خودرو باقی است تا شاید دولت سیزدهم نظری بر بازار خودروهای خارجی بیاندازد و قیمت‌ها نیز به واسطه ورود خودروهای خارجی تعدیل شوند.
برخی کارشناسان و فعالان بازار خودرو بر این باورند که سود و زیان آزادسازی واردات خودرو یکسان است.
سال
تعداد واردات دستگاه خودرو
۱۳۹۰
۳۹.۰۰۰
۱۳۹۱
۴۴.۳۳۱
۱۳۹۲
۷۸.۶۷۳
۱۳۹۳
۷۶.۰۰۰
۱۳۹۴
۲۰.۰۰۰
۱۳۹۵
۵۲.۰۰۰
۱۳۹۶
۶۲.۰۰۰
۱۳۹۷
۱۵.۰۰۰
۱۳۹۸
–
۱۳۹۹
–
–
تهیه و تنظیم: تیم تولید محتوا خودرو45
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
