همه ما ورزشکارانی را دیدهایم که قبل از مسابقه کارهای تشریفاتی انجام میدهند و داستانهایی درباره بازیکن بیسبال یا سایر ورزشکارها شنیدهایم که به گفته خودشان، آنها جورابهای خوششانسیشان را میپوشند تا در مسابقه عملکرد مناسبی داشته باشند. برای یک تماشاگر شاید این موارد احمقانه و عجیب به نظر برسد؛ اما در ورزش، خرافات و تشریفات نسبتاً رایج است. در حقیقت، برای بعضی از ورزشکارها، این الگوها ممکن است در واقع باعث شود که به موفقیتشان در مسابقه پیش رویشان کمک کند.
قدرت تشریفات در ورزش
یک تشریفات (ritual) یک رفتار خاص یا عملی است که ورزشکار به دلیل باورداشتن به آن برای یک هدف مخصوص، قدرت و یا تحت تاثیر قراردادن عملکرد خودش آن را انجام میدهد. بسیاری از ورزشکاران معتقد هستند که انجام یک مراسم یا تشریفات ویژهای قبل از رقابت میتواند به بهبود عملکردشان کمک کند. این تشریفات انواع متفاوتی را از پوشیدن لباس تا غذایی که میخورند یا مینوشند شامل میشود؛ یا نوع گرمکردن بدن یا حتی موسیقی که گوش میدهند.
قدرت خرافات در ورزش
خرافات بهطورکلی چیزی است که ابتدا در گذشته به صورت تصادفی توسعه یافته و سپس در رویدادهای آینده به کار گرفته میشود. خرافات ناشی از وقتی است که ورزشکار به شکل ویژهای عملکرد خوب یا بدی دارد و سپس با بررسی ««علت و معلول»» میخواهد دلایل آن عملکرد را بفهمد. آنها به مواردی مانند اینکه آنها چه چیزی میخورند یا میپوشند و چیزهای غیرعادی مانند نحوه آرایش موهایشان، دریافت هدیه یا شنیدن آهنگ به خصوصی توجه میکنند. اگر آنها عملکرد عالی داشته باشند، ممکن است موفقیتشان را به عوامل غیرعادی مرتبط کنند و سعی میکنند در آینده آن را برای رقابتهای پیش رویشان دوباره بازسازی کنند.
ارزش خرافات و تشریفات در ورزش
وقتی در نظر میگیرید که ورزشکار به چه چیزی برای توسعه مهارتش و توانایی برتریاش در ورزشی خاص نیاز دارد، خیلی سخت نیست ببینید که چطور تشریفات و خرافات میتواند شکل بگیرد. و واقعاً، چه تفاوتی بین یک الگوی حرکتی ورزشی و تشریفات است؟ یادگیری هر مهارت تازهای – چه پرتابکردن توپ بیسبال باشد، چه اسکیکردن از یک کوه یخی یا یادگیری دوچرخه – نیازمند توسعه راههای عصبی جدید و الگوهای جدید انقباض عضلانی، چابکی و هماهنگی است. به همین دلیل تشریفات اغلب نیازمند الگوهای حرکتی جسمی هستند، بعضی از آنها را میتوان به عنوان بخشی از ساعتها تمرین بدنی ایجاد کرد.
شاید تفاوتهای بزرگی بین یک تشریفات و مهارت ورزشی این است که تشریفات اغلب قبل از مسابقه اتفاق میافتد، بنابراین شاید به صورت مستقیم روی ورزشی که در حال انجام است تأثیر بگذارد شاید هم تأثیری نداشته باشد. با این حال هنوز هم، تشریفات روی سیستم اعتقادی ورزش تأثیر میگذارد و این اعتقاد طی بازی با ورزشکار میماند.
یک یافته کلیدی از محققانی که خرافات را در ورزش مورد مطالعه قرار داده بودند این بود که چطور ورزشکاران موفقیت و شکستشان را توضیح میدهند. ورزشکارانی که منبع درونی قوی از کنترل داشتند (آنها معتقد بودند که مسئول عملکردشان هستند) خرافات کمتری در مقایسه با آنهایی داشتند که موفقیت و شکستشان را به عوامل بیرونی مرتبط میدانستند. برای ورزشکارانی که احساس میکنند که نتیجه یک مسابقه غیرقابلپیشبینی است، خرافات میتواند یک راهی برای بهدستآوردن کمی کنترل برای آنها فراهم بیاورد.
شاید ارزش واقعی در همه تشریفات و خرافات یک افزایش اعتمادبهنفس و احساس کنترلی در چیزی که فراهم میآورند باشد. اگر اعتقاد دارید که انجام یک عمل یا رفتار خاصی به شما در انجام کاری کمک بهتری میکند، پس احتمالاً عملکرد بهتری خواهید داشت. این پایه و اساس روانشناسی ورزشی است. بسیاری از ورزشکاران تشریفاتی مانند تجسم و تصویرسازی هدایت شده دارند تا موفقیت به خصوص مسابقهشان را بازسازی کنند و احساساتی که آنها در آن زمان داشتند را طوری تجربه کنند که انگار الان در حال وقوع است. این یادآوری تجسم آنها را هم از نظر جسمی و هم ذهنی برای رقابت آماده خواهد کرد.
source