اگر از دنبال کنندگان اخبار خودرو باشید، احتمالاً تاکنون بارها با عبارت خودروی هیبریدی مواجه شده‌اید؛ اما این خودروها چطور کار می‌کنند؟ چه ویژگی‌ها و انواعی دارند؟ در ادامه پاسخ این سؤالات را خواهیم دید.
به‌طورکلی، خودروی هیبریدی به خودرویی گفته می‌شود که از نیروی برق و بنزین استفاده می‌کند. در این خودروها، علاوه بر پیشرانه بنزینی معمول که در خودروهای عادی می‌بینیم، یک یا چند موتور الکتریکی به همراه یک پکیج باطری هم وجود دارد. اصلی‌ترین مزیت چنین ترکیبی، کاهش مصرف سوخت است. البته برخی خودروسازان از سیستم‌های هیبریدی برای افزایش قدرت و شتاب محصولات خود هم استفاده می‌کنند اما اولویت اصلی اکثر خودروهای هیبریدی، کاستن از میزان مصرف سوخت است.
در خودروهای هیبریدی، موتور یا موتورهای الکتریکی که توسط پکیج باطری تغذیه می‌شوند، به کمک پیشرانه بنزینی آمده و مصرف سوخت را کاهش می‌دهند. همچنین ازآنجایی‌که موتور یا موتورهای الکتریکی به قدرت پیشرانه بنزینی اضافه می‌کنند، در خودروهای هیبریدی می‌توان از پیشرانه‌های بنزینی کوچک‌تر و کم‌مصرف‌تری استفاده کرد. در این صورت، با وجودی که پیشرانه بنزینی قدرت کمتری دارد اما به لطف وجود سیستم هیبریدی می‌توان مجموع قدرت را حتی از حالت استفاده از یک پیشرانه بنزینی بزرگ‌تر هم بیشتر کرد.
به‌عنوان‌مثال، فونیکس تیگو 8 پرو e پلاس (هیبریدی) از یک پیشرانه 1.5 لیتری چهار سیلندر توربو با 155 اسب بخار قدرت استفاده می‌کند اما به لطف دو موتور الکتریکی که 74 و 94 اسب بخار قدرت دارند، مجموع خروجی قوای محرکه آن به 326 اسب بخار قدرت و 510 نیوتن متر گشتاور می‌رسد که نه‌تنها از تیگو 8 پرو با پیشرانه 1.6 لیتری 197 اسب بخاری بلکه از تیگو 8 پرو مکس با موتور 2 لیتری 254 اسب بخاری هم بسیار قوی‌تر است. این در حالی است که تیگو 8 پرو e پلاس پیشرانه بنزینی کوچک‌تری دارد.
مقایسه مصرف سوخت ماشین بنزینی و هیبریدی
موضوع مهم‌تر اما مصرف سوخت است. همان‌طور که اشاره شد، مزیت اصلی قوای محرکه هیبریدی کاهش مصرف سوخت است. مقایسه سه نسخه مختلف فونیکس تیگو 8 این موضوع را هم به‌خوبی نشان می‌دهد. تیگو 8 پرو با 197 اسب بخار قدرت، در هر صد کیلومتر به‌صورت ترکیبی حدود 7 لیتر بنزین مصرف می‌کند درحالی‌که این رقم برای تیگو 8 پرو مکس با 254 اسب بخار قدرت حدود 7.4 لیتر در هر صد کیلومتر است اما تیگو 8 پرو e پلاس با وجودی که 326 اسب بخار قدرت دارد، مصرف سوخت ترکیبی آن تنها 6.5 لیتر در هر صد کیلومتر است. این یعنی با سیستم هیبریدی می‌توان قدرت بیشتر را در کنار مصرف سوخت کمتر داشت.
یکی دیگر از خودروهای هیبریدی حاضر در بازار کشورمان لاماری ایما است. این خودرو در نسخه بنزینی معمولی، به یک پیشرانه 1.5 لیتری توربو با 195 اسب بخار قدرت و 285 نیوتن متر گشتاور مجهز است، ظرف 9.5 ثانیه از صفر به سرعت صد کیلومتر بر ساعت می‌رسد و در هر صد کیلومتر به‌صورت ترکیبی 6.6 لیتر بنزین مصرف می‌کند. نسخه هیبریدی این خودرو اما از یک پیشرانه 1.5 لیتری بنزینی توربو با 168 اسب بخار قدرت و 280 نیوتن متر گشتاور به همراه یک موتور الکتریکی با 174 اسب بخار قدرت و 300 نیوتن متر گشتاور استفاده می‌کند. این نسخه با شتاب صفرتاصد حدود 8 ثانیه، از نسخه بنزینی سریع‌تر است درحالی‌که مصرف سوخت کمتری برابر با 5.3 لیتر در هر صد کیلومتر دارد.
انواع محصولات هیبریدی
در آخر نیز بد نیست به انواع خودروهای هیبریدی اشاره کنیم. این خودروها به دو دسته کلی هیبریدی یا HEV و پلاگین‌هیبریدی یا PHEV تقسیم می‌شوند. در خودروهای هیبریدی، معمولاً از باطری‌های کوچک‌تری استفاده می‌شود و این باطری‌ها فقط توسط پیشرانه بنزینی شارژ می‌شوند. همچنین این خودروها برای حرکت همیشه به پیشرانه بنزینی متکی هستند. قوای محرکه لاماری ایما هیبریدی از همین نوع است. خودروهای پلاگین‌هیبریدی اما به باطری‌های بزرگ‌تری مجهز هستند و از آن مهم‌تر، می‌توان این باطری‌ها را از طریق منبع برق بیرونی هم شارژ کرد.
علاوه بر این، خودروهای پلاگین‌هیبریدی از قابلیت پیمایش تمام الکتریکی هم برخوردار هستند و می‌تواند مسافتی را بدون نیاز به پیشرانه بنزینی و صرفاً با استفاده از موتورهای الکتریکی طی کنند. در بازار ایران، تیگو 8 پرو e پلاس یک خودروی پلاگین‌هیبریدی است. این شاسی‌بلند می‌تواند تا 75 کیلومتر را به‌صورت تمام الکتریکی و بدون نیاز به روشن کردن پیشرانه بنزینی طی کند.
نتیجه گیری
استفاده از محصولات هیبریدی و یا پلاگین هیبرید، در قیاس با محصولات تمام برقی بسیار منطقی‌تر به نظر می‌رسد. با توجه به نبود زیرساخت های شارژ خودرو برای محصولات برقی، خودروهای هیبریدی یا پلاگین هیبریدی به طور الزامی نیاز به شارژر و استفاده از برق مستقیم را نداشته و با توان موتور بنزینی نیز میتوانند پیمایش داشته و البته باطری خودرو را نیز شارژ نمایند!