چه کسی کاروبار یدک کش ها را سکه کرد؟

چندی پیش مطالبی درخصوص درآمد یدک‌کش‌ها در برخی رسانه‌ها منتشر شد که مورد توجه بسیاری قرار گرفت. در این مطلب آمده بود: «هزینه هر سرویس یدک‌کشی که عمدتا با وانت‌نیسان انجام می‌شود، از ۱۵۰هزار تومان شروع می‌شود و تا ۷۵۰هزار تومان هم می‌رسد.»

فارغ از برآوردی که این رسانه‌ها از درآمد ماهانه یدک‌کش‌ها داشتند که بر مبنای درآمد روزانه ۲ تا ۸میلیون تومان، اعداد و ارقام عجیب و غریبی برای آن ذکر شده بود، سوال این‌جاست که نیاز خودروهای در حال تردد به یدک‌کش‌ها تا این اندازه افزایش یافته است؛ تا جایی که اگر به یک سفر جاده‌ای برویم، بی‌شک با موارد متعددی از حمل خودروهای نیازمند تعمیر توسط یدک‌کش‌ها روبه‌رو می‌شویم یا خودروهای متوقف‌شده زیادی در کنار جاده می‌بینیم که توسط واحدهای امدادخودرو درحال تعمیر یا بکسل‌بندی برای حمل به تعمیرگاه هستند.

افزایش چشمگیر تعداد خودروهای نیازمند تعمیر را می‌توان با دو عامل مرتبط دانست.

عامل نخست؛ خودروهای فرسوده هستند. به‌رغم آن‌که بسیاری از این خودروها مشمول فرایند اسقاط هستند، به دلیل کندی روند خروج خودروهای فرسوده و نبود تسهیلات مناسب برای نوسازی و جایگزینی خودروهای صفرکیلومتر با آن‌ها، همچنان در خیابان‌ها و جاده‌ها تردد می‌کنند. از این رو، علاوه بر مصرف بالای سوخت، تشدید آلودگی هوا و عدم تامین ایمنی لازم برای سرنشینان خود و دیگر خودروها، با معضل خرابی‌های پیاپی و نیاز به امدادخودرو جاده‌ای روبه‌رو هستند. این در حالی است که در زمان برقراری واردات سالانه ۷۰هزار دستگاه خودرو به کشور یعنی تا حدود ۵سال پیش، به‌ازای ورود هر خودرو ۴ تا ۶دستگاه از این خودروهای فرسوده اسقاط می‌شد که آمار مربوط به آن را به حدود ۴۰۰هزار دستگاه در سال می‌رساند. اما درحال‌حاضر به جمیع دلایل مورد اشاره، سهم وسایل نقلیه فرسوده کشور از کل آن‌ها به ۴۵درصد رسیده است.

اما خودروهای نیازمند تعمیری که شاهد توقف آن‌ها در کنار خیابان‌ها و جاده‌های کشور هستیم، صرفا خودروهای فرسوده نیستند. بسیاری از این خودروها، مدل‌هایی هستند که در سال‌های اخیر توسط خودروسازان داخلی به مردم عرضه شدند. خودروهای داخلی که پیشرانه‌هایی مجهز به توربوشارژ دارند یا از گیربکس اتوماتیک بهره می‌برند یا دستکم به‌دلیل آن‌چه از سوی خودروساز، مصداق ارتقای کیفی، افزایش امکانات و استانداردسازی دانسته شده است، از پسوند پلاس بهره می‌برند.

به‌راستی چرا این خودروها که همه آن‌ها طی همین یک‌ماه اخیر، در بازار آزاد بین ۶۰ تا ۱۸۰میلیون تومان افزایش قیمت داشته‌اند، به‌رغم نونوار بودن و حتی افزایش قیمت کارخانه‌ای تا ۱۵۰میلیون تومان (به دلیل تجهیز الزامی به استاندارهای ۸۵گانه) با پیمایش زیر ۱۰هزار کیلومتر یا حتی زیر ۵هزار کیلومتر و کمتر به‌اصطلاح «امداد لازم» می‌شوند؟

مخلص کلام این‌که عدم نوسازی خودروهای فرسوده و کیفیت پایین خودروهای داخلی، کاروبار یدک‌کش‌ها را چنان سکه کرده است که در برخی سایت‌های خریدوفروش خودرو، عده‌ای اتومبیل سواری خود را برای معاوضه با خودرو یدک‌کش آگهی کرده‌اند!