در حالی که رهبر معظم انقلاب سال جاری را با عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» نام‌گذاری کرده‌اند، به نظر می‌رسد هنوز زمزمه‌های این شعار به گوش مخالفان و ذی‌نفعان در برخی صنایع دولتی، از جمله خودروسازی، نرسیده است.
به گزارش مجله ماشین، صنعت خودرو یکی از صنایعی است که طی یک دهه گذشته در لیست واگذاری‌ها قرار گرفته است.
با این حال، واگذاری سهام دولت در شرکت‌های خودروساز با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بوده و در نهایت، تاکنون هیچ تیری برای خصوصی‌سازی دو شرکت بزرگ خودروسازی به هدف نرسیده است.
ابهام در مورد اینکه گره تداوم سهامداری دولت در این صنعت کجاست، همچنان باقی است. آیا این معضل در وزارت اقتصاد نهفته است یا در وزارت صمت؟ شاید کلید حل این معضل نه در دولت، که در جای دیگری باشد.
ضرورت خصوصی‌سازی از نگاه رهبر معظم انقلاب
تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر خصوصی‌سازی خودرو، که مبنای شعار سال جدید نیز قرار گرفته، با علم کامل به ظرفیت‌های بخش خصوصی و ناتوانی دولت در اداره این صنعت و مفاسد مدیریت دولتی در آن، صورت گرفته است.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس: ضرورت مردمی‌سازی و خصوصی‌سازی
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با عنوان «درآمدی بر منشور حکمرانی مردمی در جهش تولید» به این نکته اشاره می‌کند که واگذاری سهام خودروسازان به بخش خصوصی، می‌تواند زمینه‌ای برای مشارکت مردم در اداره امور و جهش تولید در این صنعت باشد.
با وجود ظرفیت‌های بالای صنعت خودرو در ایران، سهامداری دولت در این سال‌ها جز ضرر و زیان برای سهامداران و تحمیل بار بر دوش دولت، نتیجه‌ای به همراه نداشته است.
مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش، جایگاه ایران را در شاخص رقابت‌پذیری جهانی در حوزه صنعت خودرو بررسی می‌کند. این بررسی نشان می‌دهد که با وجود سابقه صنعتی صد ساله، ایران در مقایسه با سایر کشورهای منطقه، از نظر پیچیدگی محصولات در جایگاه متوسطی قرار دارد.
بیشتر بخوانید: سرخابی‌ها خصوصی شدند، نوبت جاده مخصوص است؟
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، مردمی‌سازی و خصوصی‌سازی صنعت خودرو را امری ضروری برای ارتقای جایگاه ایران در این صنعت و جهش تولید می‌داند.
در حالی که گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بر ضرورت مردمی‌سازی و خصوصی‌سازی صنعت خودرو تاکید می‌کند، اما تاکنون اقدامات موثری در این زمینه صورت نگرفته است.
نقش ذی‌نفعان در کارشکنی‌ها
به نظر می‌رسد ذی‌نفعان و طرفداران سهامداری دولت، مانع اصلی خصوصی‌سازی این صنعت هستند. این افراد که در سایه بازی می‌کنند، با نفوذ خود، مانع از حضور فعال بخش خصوصی در این عرصه می‌شوند.
تجربه نشان داده است که واگذاری امور به بخش خصوصی، به دلیل انگیزه‌های قوی‌تر برای سودآوری، می‌تواند منجر به افزایش کارایی و بهره‌وری شود.
با این حال، تا زمانی که ذی‌نفعان سهامداری دولت به نتایج و اثرات مثبت خصوصی‌سازی آگاه نشوند و اقناع نشوند، هیچ چشم‌اندازی برای حل این معضل و جهش تولید در این صنعت وجود نخواهد داشت.