مدل های برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی

همانطور که در بخش‌ های مختلف کسب ‌و کار تدوین استراتژی امری رایج است، در حوزه مدیریت منابع انسانی نیز به همین شکل عمل می ‌شود. ایجاد یک مدل استراتژیک برای منابع انسانی، به شناسایی تأثیرات اقدامات این بخش و تحلیل نتایج آن ‌ها کمک می ‌کند. یادگیری توسعه مدل منابع انسانی با درک عمیق چگونگی هدایت و بهبود عملکرد بخش منابع انسانی از طریق استراتژی‌ ها آغاز می‌ شود. در این مقاله برای آشنایی بیشتر شما درمورد مدل های برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی توضیح خواهیم داد.

مدل استراتژیک منابع انسانی چیست؟

مدل استراتژیک منابع انسانی (Strategic HR Model) برنامه‌ ای برای مدیریت سرمایه انسانی یک شرکت مانند کارکنان است. این مدل با همسو کردن استراتژی ‌های خود با استراتژی ‌های کلان کسب‌ و کار، باعث جهت ‌دهی برای استخدام استعداد ها، ارزیابی عملکرد و تعیین جبران خدمت کارکنان می شود. این مدل ‌ها معمولا برنامه ‌های بلند مدت هستند که توسعه و اجرای آن ها زمان ‌بر است. در حالت ایده آل، مدل های برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی با این اهداف به کار برده می شوند:

• تحلیل نقش ها و مسئولیت های منابع انسانی
• استقرار کارآمد منابع انسانی
• پایه گذاری قضاوت بر دانش تخصصی
• تحلیل سنجش ها و پاسخ دهی به آن ها
• همگام سازی رفتار ها با اهداف
• بهبود از طریق بازنگری و تجدید نظر

چرا مدل استراتژیک منابع انسانی اهمیت دارد؟

توسعه مدل های برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی برای همسو کردن استراتژی‌ های کلان کسب‌ و کار با عملکرد بخش منابع انسانی ضروری است. هم ‌راستایی موفق می ‌تواند منجر به افزایش بهره ‌وری و نوآوری، بهبود عملکرد شغلی و رضایت کارکنان شود. در این مدل ‌های استراتژیک تلاش می شود تا نرخ جا به‌ جایی کارکنان کاهش یابد. کمتر شدن این نرخ در نتیجه هزینه ‌های کسب ‌و کار مرتبط با جذب و آموزش کارکنان جدید را پایین می ‌آورد.

شناسایی عوامل خارجی موثر بر منابع انسانی

مدل ‌های استراتژیک شرایط فعلی و آتی بازار را در ارتباط با منابع انسانی در نظر می ‌گیرند. این موارد می ‌تواند کمبود مهارت ‌ها به دلیل رقابت بیشتر یا یافتن مهارت‌ های مناسب برای راه ‌اندازی محصول جدید باشد. مدل ‌ها با بررسی داده ‌های تاریخی، شرایط آتی بازار را پیش ‌بینی می‌ کنند تا برای رویداد های استخدامی آماده شوند یا استراتژی ‌های جبران خدمت را بازنگری کنند.

سنجش فعالیت ‌های منابع انسانی در برابر نتایج

برای عملکرد کارآمد بخش منابع انسانی، تطبیق دادن اقدامات این بخش با نتایج حاصل شده از مدل های برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی ضروری است. مدل ‌های استراتژیک منابع انسانی با اندازه ‌گیری فعالیت ‌های این بخش و ارزیابی نتایج، اطمینان حاصل می ‌کنند که فرآیند هایی مانند جذب نیرو منجر به مشارکت، بهره ‌وری و دستیابی به اهداف سازمانی شود. برخی از فعالیت ‌های متداول منابع انسانی که توسط این مدل ‌ها سنجیده می‌ شوند عبارتند از:

• استخدام و آموزش: در این بخش، معیار هایی مانند کارآمدی آموزش مورد ارزیابی قرار می ‌گیرد تا بتوان استراتژی ‌های آموزشی سریع ‌تر یا روش‌ های استخدام نیروی جدید مؤثر تر را توسعه داد.
• جبران خدمت: مدل ‌های برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی، استراتژی‌ های جبران خدمت را ارزیابی می ‌کنند تا مشخص شود کارکنان متناسب با تجربه، سابقه کاری یا بهره‌ وری خود، مزایا و پاداش ‌های مناسبی دریافت می ‌کنند یا خیر.
• مدیریت عملکرد: عملکرد کارکنان اندازه‌ گیری می شود و بر اساس آن، اقدامات اصلاحی تعیین می‌ شود.
• برنامه ‌ریزی جانشین ‌پروری: این بخش فرصت‌ های آموزش مداوم یا ارتقاء شغلی را مشخص می‌ کند.

برای سنجش فعالیت ‌ها در برابر نتایج، مدل‌ های برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی موارد زیر را مورد توجه قرار می ‌دهند:

• دستیابی به اهداف: مدل بررسی می ‌کند که آیا استراتژی ‌های جاری بخش منابع انسانی به اهداف تعیین‌ شده می ‌رسند یا خیر و در صورت لزوم آن ‌ها را بازنگری می‌ کند.
• رضایت شغلی: با اندازه ‌گیری عواملی مانند غیبت، میزان تولید و کیفیت خروجی، سطح رضایت شغلی کارکنان ارزیابی می‌ شود.
• انگیزه: مدل ‌های استراتژیک منابع انسانی انگیزه کارکنان (مانند پاداش و کارمزد) را بررسی می ‌کنند تا اثر بخشی آن‌ ها را مشخص شود.
• نگهداری از نیروی کار: حفظ کارکنان می ‌تواند هزینه‌ های منابع انسانی مرتبط با استخدام و آموزش نیروی کار جدید را کاهش دهد و بر اساس رضایت شغلی موجود، کارکنان جدیدی را جذب کند.
• مشارکت: مدل ‌ها سطح مشارکت کارکنان را ارزیابی می کنند و راه ‌هایی را برای ارتقای علاقه شغلی و ایجاد انگیزه در آن‌ ها در نظر می گیرند.
• استعداد: مدل‌ های برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی ممکن است نیاز های استخدام فعلی و آتی را در نظر بگیرند تا نحوه تخصیص منابع یا برنامه‌ریزی رویداد استخدام را تعیین کنند.

با اندازه‌ گیری و ارزیابی مستمر این عوامل، بخش منابع انسانی می ‌تواند اطمینان حاصل کند که فعالیت‌ های آن با اهداف کلان کسب ‌و کار همسو است و به نتایج ملموس و سودمند برای سازمان منجر می ‌شود.

چگونه مدل های استراتژیک منابع انسانی را توسعه دهیم؟

برای تدوین مدل استراتژیک منابع انسانی، ابتدا باید استراتژی کلان کسب ‌و کار را درک کرد. سپس با شناخت مشخصات مختلف کارکنان (تحصیلات، سابقه و…)، برنامه‌ هایی مانند آموزش یا پاداش برای آن ‌ها تدوین کرد. تحلیل نقاط ضعف و قوت بخش منابع انسانی و بررسی داده‌ های گذشته به کارآمدی عملکرد کارکنان کمک می ‌کند. در صورت لزوم با اقدامات اصلاحی، نواقص برطرف می ‌شوند. پس از تدوین بیانیه ماموریت منابع انسانی و دریافت بازخورد، مدل، اجرا و در صورت نیاز تعدیل می ‌گردد. این مدل نیازمند بازنگری دوره ‌ای است تا استراتژی ها همیشه با سیاست ها و برنامه های شرکت هم راستا باشند.

جمع بندی

مدل های برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی به برنامه های بلند مدتی گفته می شود که برای مدیریت سرمایه انسانی یک شرکت، طراحی و در شرکت پیاده سازی می شوند. این مدل ها برای همسو کردن استراتژی های کلان کسب و کار با عملکرد بخش منابع انسانی به افزایش بهره وری، نوآوری، رضایت شغلی و کاهش نرخ جا به جایی کارکنان کمک می کنند. ما در این مقاله برای آشنایی بیشتر درمورد مدل های برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی توضیح دادیم.