فرض کنید که در محیط کاری تان رای گیری برای یک تصمیم مهم صورت می گیرد شما ممکن است حتی با وجود این که با ایده مورد نظر رهبر سازمان مخالف هستید به دلیل اثر جمعی کارکنان و رای اکثریت نظر خود را تغییر بدهید. اما این اتفاق چرا می افتد و نام این اتفاق و مفهوم چیست؟ این مقاله دقیقا به شناخت این مفهوم از زیر شاخه روانشناسی اجتماعی که گرایشی محبوب در علم روانشناسی است می پردازد. بنابراین اگر در کلاس درسی یا محیط کاری این اتفاق برایتان افتاده است از خواندن این نوشته دست نکشید!
همنوایی اجتماعی یعنی چه؟
همان طور که گفته شد این مفهوم یکی از مباحث اصلی روانشناسی اجتماعی است. روانشناسی اجتماعی به مطالعه تاثیر اجتماع بر رفتار انسان و تاثیر رفتار انسان بر محیط اجتماعی می پردازد و مباحث مختلفی مانند انواع گروه در پویایی گروه، فرهنگ سازمانی و مانند این ها را بررسی می کند. این مفهوم نیز یکی از مفاهیم اصلی در این زیر شاخه از دنیای روان است. با توجه به اهمیت تربیت کودکان در عصر حاضر آن ها از همان ابتدای مدرسه یاد می گیرند تا خودشان را با گروه ها و دوستان خود وفق داده و با آن ها بازی کند. بنابراین ما به طرز ناخود اگاه همنوایی اجتماعی را از همان بدو تولد می آموزیم. این مفهوم را می توان تسلیم شدن در مقابل فشار های گروهی نیز تعریف کرد. به این مفهوم گاهی انطباق اجتماعی هم گفته می شود.
ارتباط همنوایی اجتماعی با سلطه پذیری
فشار اجتماعی یا حتی فشار کاری در بعضی مواقع می تواند رفتار ما را تغییر داده و شخصیتمان تحت تاثیر قرار دهد این فرایند تحت عنوان همنوایی شناخته می شود. سلطه پذیری همان طور که از اسم آن مشخص است به معنی قبول کردن بدون قید و شرط قوانین و شرایط به دلیل ترس از دست دادن دیگران و حمایت آن هاست. ضعف های شخصیتی ممکن است باعث شود تا شخص، شخصیتی سلطه پذیر داشته باشد. فردی که عزت نفس پایینی داشته باشد به راحتی خود را تسلیم دیگران کرده و آن ها هم به آسانی از آن شخص سو استفاده می کنند. بنابراین همنوایی اجتماعی زمانی که منجر به سو استفاده از فرد شود و عملکرد او را در زندگی شخصی، کاری و تجاری تحت تاثیر قرار دهد نام جدیدی به خود می گیرد: سلطه پذیری.
علت انطباق اجتماعی
دلایل متنوعی برای انطباق اجتماعی وجود دارد که یکی از اساسی ترین آن ها تاثیرات اجتماعی است. در واقع احساس پذیرش و همنوایی باعث می شود تا شما احساس تعلق نسبت به دیگران و یا اجتماع و محیط داشته باشید و کمتر از طرد شدن توسط اجتماع بترسید. این رفتار می تواند نوعی مکانیزم برای فرار از خجالت نیز باشد. زیرا هرچه افراد مطابق ارزش های اجتماعی و سازمانی عمل کنند قاعدتا کمتر احساس خجالت خواهند داشت. علاوه بر آن ممکن است شما از اطلاعات کافی در هنگام رای گیری در محیط کار یا میان دوستانتان برخوردار نباشید و در نتیجه به رای اکثریت اعتماد می کنید. بنابراین در صورتی که صاحب کسب و کاری هستید آگاهی از این مفهوم به ساختار سازمانی و فرهنگ سازی آن می تواند کمک کننده باشد.
انواع مختلف همنوایی اجتماعی
انطباق اجتماعی مانند تمام مسائل روانشناختی و جامعه شناسی به دلیل گسترده بودن، انواع گوناگونی دارد که در ادامه به برخی از آن ها می پردازیم:
تصور کنید که با دوستان خود فیلمی را برای تماشا کردن انتخاب کرده اید در آخر همه آن ها بر این باورند که چه فیلم خوبی بود و آن را دوست داشتند اما شما آن را دوست نداشتید، در اینجا امکان دارد به شکلی رفتار کنید که انگار شما هم از آن فیلم خوشتان آمده است. به این نوع از انطباق اجتماعی پذیرش گروهی یا مطابقت گفته می شود. در این حالت شما از درون با عقاید دیگران موافق نیستید اما به ظاهر خود را با دیگران هم نظر نشان می دهید.
نوع دوم انطباق اجتماعی یا همنوایی به پذیرش واقعی نظر گروه اشاره دارد. این نوع از همنوایی به زمانی می پردازد که فرد رفتار انطباقی دارد زیرا از درون با ارزش های گروه موافق است. این نوع از انطباق اجتماعی درونی سازی نیز نام دارد.
نوع سوم و آخری که کلمن به آن پرداخت عضویت در گروه است. این نوع از همنوایی هنگامی اتفاق می افتد که یک فرد می خواهد یک رابطه رضایت مندانه خود را با یک شخص یا گروه دیگر حفظ کند.
جمع بندی
در عصر حاضر تقریبا تمام مشاغل به علم روانشناسی نیاز شدیدی پیدا کرده اند و هر کدام نیازمند تخصص خاصی در آن زمینه هستند. همنوایی یا انطباق اجتماعی یکی از مفاهیم اصلی در حیطه روانشناسی اجتماعی است. آشنایی با این مفهوم به شما به عنوان صاحب یک کسب و کار و یا حتی فردی عادی کمک می کند تا ارتباطات بهتری با دیگران داشته باشید و باعث بهبود عملکردتان در رای گیری های اجتماعی خواهد شد. اگر به مسائل روانشناسی یا جامعه شناسی علاقه دارید بهتر است این نوشته را بخوانید زیرا ما در این مقاله به تعریف کلی این مفهوم و چرایی و انواع آن پرداختیم.
source