ساب ووفر که به آن ساب نیز گفته می شود، یکی از اجزای اصلی انواع اسپیکر است که برای ایجاد صدای بم یا به عبارت دیگر صدای با فرکانس پایین اما دامنه بالا کاربرد دارد. ساب ووفر همچنین وظیفه کنترل باس اسپیکر را نیز به عهده دارد. گاهی اوقات پیش می آید که اسپیکر به خوبی کار نمی کند؛ در این زمان تمامی قسمت های اسپیکر باید بررسی شوند. اما قسمتی که بررسی آن اولویت بیشتری دارد ساب ووفر اسپیکر است. در این مقاله درمورد نحوه تست ساب ووفر اسپیکر توضیح خواهیم داد.
چرا تست ساب ووفر اهمیت دارد؟
مهم نیست که اسپیکر شما چقدر قدیمی یا باکیفیت باشد. هر اسپیکری با گذشت زمان ممکن است دچار مشکل و افت کیفیت شود. یکی از مهم ترین اجزای اسپیکر که باید تست شود، ساب ووفر آن است. چرا که حتی اسپیکر های گران قیمت نیز ممکن است بعد از مدتی دچار افت کیفیت و مشکل در قسمت ساب ووفر شوند؛ بنابراین در تست ساب ووفر فرسودگی قطعات نیز باید در نظر گرفته شود. علاوه بر این ممکن است ساب ووفر ها در طول مدتی که از آن ها استفاده می کنید بشکنند؛ شکستگی ساب ووفر باعث می شود تا اسپیکر صدای بد و بی کیفیتی تولید کند.
انواع تست ساب ووفر
مهم ترین و رایج ترین تست هایی که برای بررسی عملکرد ساب ووفر انجام می شوند عبارتند از:
تست مخروط ها
ساب ووفر ها برای این که باس قوی داشته باشند، با مخروط های سفت و سخت ساخته می شوند. این مخروط ها یک سیستم تعلیق ثابت دارند. این باعث می شود مخروط بتواند به جلو و عقب حرکت کند و به راحتی هوای زیادی را جذب و هدایت کند تا صدا های فرکانس زیر هم تولید شوند.
در تست ساب ووفر اولین قسمتی که به آن توجه می شود مخروط ها هستند. چرا که در برابر ضربه حساس هستند. برای این که بتوانید مخروط ساب ووفر را تست کنید، باید کار های زیر را انجام دهید:
- گریل ساب ووفر را بردارید.
- مخروط را از نظر داشتن خراش، خمیدگی یا حتی علائم پارگی بررسی کنید. اگر چنین علائمی را مشاهده کردید، بدین معنی است که زمان تعویض مخروط رسیده است و دیگر نیازی به تست ساب ووفر ندارید.
- مخروط را از نظر حرکتی نیز باید بررسی کنید. برای تست هر دو دست خود را روی دو طرف ساب ووفر قرار دهید و با کف دست مخروط را لمس کنید. مخروط را به آرامی فشار دهید. باید بررسی کنید که مخروط حرکت می کند یا نه. اگر در هنگام حرکت مخروط کمی شلی یا سفتی غیر عادی احساس کردید، به احتمال زیاد سیستم تعلیق آن کشیده یا شکسته شده است.
- آخرین تست بررسی صدای مخروط است. حین نزدیک کردن گوش خود به مخروط با دو دست فشار ملایمی به ساب ووفر اعمال کنید. اگر مخروط طبق معمول حرکت می کند اما صدا کمی خش خش دارد، به این معنی است که زمان تعویض آن فرا رسیده است.
تست کویل
برای تست ساب ووفر بعد از بررسی مخروط ها باید کویل یا همان سیم پیچ های صوتی را بررسی کنید. کویل بخش مهمی از یک ساب ووفر است که وظیفه انتقال سیگنال الکتریکی را به مخروط دارد. این کار به وسیله آهنربا و ایجاد میدان مغناطیسی انجام می شود.
سیم پیچ ها ممکن است که به مرور زمان فرسوده شوند و یا در اثر افزایش ناگهانی ولتاژ دچار پارگی شوند. برای این که تست کویل را انجام دهید، به یک مولتی متر نیاز دارید. برای تست ساب ووفر و قسمت کویل آن، کار های زیر را انجام دهید :
- ساب ووفر را از منبع تغذیه جدا کنید.
- گریل را بردارید و پیچ های جعبه ساب ووفر را باز کنید. بهتر است در صورت امکان پیچ های جانبی نیز برداشته شوند. دقت کنید که حین انجام این کار هیچ سیمی را قطع نکنید.
- قسمت پشتی مخروط را بررسی و سیم پیچ های آن را پیدا کنید.
- با استفاده از یک پیچ گوشتی پایانه های کویل را باز کنید؛ البته نباید سیم پیچ صدا یا مخروط را به طور کامل جدا کنید.
- حال برای تست ساب ووفر کانکتور های مولتی متر را به پایانه های سیم پیچ صدا وصل کنید. اگر کویل سالم باشد، باید مقاومت بالاتر از 1.0 را مشاهده کنید. اگر اینطور باشد یعنی سیم پیچ صدا قدرت کافی دارد. اما اگر مقاومت کمتر از این مقدار باشد، سیم پیچ صدا آسیب دیده است یا فرسوده شده و زمان تعویض آن فرا رسیده است.
تست صدا
اگر زمان یا دانش کافی برای تست کویل و مخروط ندارید می توانید برای تست ساب ووفر، صدای آن را تست کنید. این روش زمان کمتری از شما خواهد گرفت و نیازی به باز کردن ساب ووفر نیز نخواهد بود. برای تست صدا کار های زیر را انجام دهید:
- ساب ووفر را به منبع برق و منبع صدا متصل کنید.
- ساب ووفر را برای پخش موسیقی آماده کنید.
- موسیقی خود را در منبع صوتی پخش کنید.
- نزدیک ساب ووفر بمانید و به صدایی که تولید می کند گوش دهید.
- صدا را کم و زیاد کنید. اگر صدا ضعیف تولید می شود یا اصلا تولید نمی شود، به احتمال زیاد مکانیسم های داخلی ساب ووفر آسیب دیده است. برای مثال ممکن است نویز ساکن در کویل وجود داشته باشد. به همین دلیل بهتر است که قطعات توسط یک متخصص بررسی شوند.
- همچنین اگر حین پخش موسیقی متوجه شدید که ساب ووفر ناهموار و نامنظم عمل می کند، به احتمال زیاد مخروط آن جا به جا شده است یا سیستم تعلیق مخروط دچار مشکل شده است.
جمع بندی
ساب ووفر ها گونه ای از بلندگو هستند که برای باز پخش بسامد هایی چون بیس و ساب بیس استفاده می شوند. این نوع بلندگو رده کار فرکانسی بین 20 تا 200 هرتز دارد و به تنهایی کاربردی ندارند و در اسپیکر ها به عنوان یک قطعه استفاده می شوند. ساب ووفر ها حساس هستند و به راحتی آسیب می بینند. روش های گفته شده برای تست ساب ووفر به دقت زیادی نیاز دارند؛ بنابراین اگر فکر می کنید نمی توانید به تنهایی آن را انجام دهید کار را به متخصص بسپارید.