در رابطه با اینکه در موتور خودرو تسمه تایم بهتر است یا زنجیر تایم، نظرات متفاوتی وجود دارد. برای این سؤال پاسخ قطعی وجود ندارد زیرا زنجیر تایم و تسمه تایم هرکدام مزایا و معایبی دارند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
زنجیر تایم و کارکرد آن
زنجیر تایم با روغن‌موتور کار می‌کند و بنابراین اگر تعویض روغن به‌موقع انجام نشود، زنجیر تایم آسیب می‌بیند و زودتر فرسوده می‌شود. این یعنی زنجیر تایم در موتوری که به‌درستی سرویس و نگهداری نمی‌شود می‌تواند زودتر از تسمه تایم خراب شود و بنابراین، تعویض به‌موقع روغن بسیار اهمیت خواهد داشت. علاوه بر این، تعویض تسمه تایم هزینه بیشتری خواهد داشت زیرا داخل موتور قرار دارد و برای دسترسی باید قطعات زیادی باز شود. از سوی دیگر، در موتورهایی که زنجیر تایم دارند، چرخ‌دنده‌های میل بادامک را می‌تواند کوچک‌تر طراحی کرد زیرا زنجیر می‌تواند در شعاع کمتری نسبت به تسمه جای گیرد.
مزایا و معایب زنجیر تایم
به‌طورکلی، نقاط قوت و ضعف زنجیر تایم را می‌توان به شرح زیر عنوان کرد:
• طول عمر بیشتر
• احتمال پارگی کمتر
• قابلیت اطمینان بیشتر
• کوچک‌تر شدن چرخ‌دنده میل بادامک
• سروصدای بیشتر
• دسترسی سخت‌تر
• هزینهٔ بیشتر تعویض
• نیاز به تعویض روغن به‌موقع
مشکلات متداول زنجیر تایم
زنجیر تایم هرچند برخلاف تسمه تایم احتمال پاره شدن بسیار کمتری دارد ولی با این وجود، با مشکلات دیگری مواجه است که در ادامه مرور می‌کنیم.
شل شدن زنجیر
از این مشکل به‌عنوان کش آمدن رنجبر یاد می‌شود که از لحاظ فنی درست نیست زیرا حلقه‌های زنجیر تایم کش نمی‌آید ولی سایش این حلقه‌ها به مرور زمان می‌تواند اندازهٔ سوراخ‌هایی که با پین‌ها تماس دارد را گشاد کند و باعث ایجاد بازی و شل شدن زنجیر شود. البته این شل شدگی در ابتدا توسط هرز گردها گرفته می‌شود ولی به مرور زمان بیشتر خواهد شد و زنجیر را فرسوده می‌کند.
مشکل موتورهای GDI
در موتورهای GDI، دوده‌های ناشی از تزریق مستقیم سوخت وارد روغن‌موتور می‌شود و در حلقه‌های زنجیر تایم رسوب می‌کند. این مشکل، زنجیر تایم را در پیشرانه‌هایی که سیستم تزریق مستقیم سوخت دارند زودتر فرسوده خواهد کرد.
خرابی هرز گردها
حتی اگر در پیشرانه‌ای از بهترین زنجیر تایم استفاده شده باشد ولی هرز گردها خوب نباشند، همه چیز به هم خواهد ریخت. خرابی هرز گرد باعث پرش زنجیر روی دندانه‌ها می‌شود و زمان‌بندی موتور را به هم می‌ریزد. ازآنجایی‌که اکثر موتورهای تراکم بالای امروزی از نوع تداخلی هستند (موتور تداخلی به موتوری گفته می‌شود که پیستون در نقطه مرگ بالا می‌تواند به سوپاپ‌هایی که باز هستند برخورد کند)، بشدت به زمان‌بندی درست حساس‌اند تا از برخورد پیستون‌ها با سوپاپ‌ها جلوگیری شود.
زنجیر تایم برای چه خودروهایی مناسب است؟
زنجیر تایم برای خودروهایی مناسب است که مزایای طول عمر بیشتر، احتمال پارگی کمتر و قابلیت اطمینان بالاتری را برای مالک انتخاب کند. اگر خودروی شما با طراحژی قابل‌اعتماد و با روغن‌موتور مناسب به‌طور درست سرویس و نگهداری می‌شود، زنجیر تایم می‌تواند یک انتخاب خلاقی باشد.
تسمه تایم و کارکرد آن
در گذشته، تسمه تایم در بین تعمیرکارها بد روغتی داشت و قبل از باترمخازن ایده‌آل wasn یک خودروی مدیوم بود، اما امروزه با پیشرفت‌های روزافزون در صنایع خودرو، تأمین کنندگان تسمه تایم می‌توانند تسمه تایم‌هایی را ارائه دهند که بیشتر از 150 هزار کیلومتر دوام بیاورند و در موجودیت مورد استفاده قرار گیرند. هرچند مکانیزم این روغن هنوز همان مزایای قدیمی دارد (قابلیت اطمینان، عمر طولانی، تعویض کم‌هزینه)، اما به‌طورکلی، نیاز به سرویس و نگهداری بنابراین این تسمه‌ها را از محدودهٔ الزامات ارتقا کرده است.
مزایا و معایب تسمه تایم
به‌طورکلی، نقاط قوت و ضعف تسمه تایم را می‌توان به شرح زیر عنوان کرد:
• کارکرد بی‌سروصدا
• تعویض کم‌هزینه‌تر
• قابلیت دسترسی راحت‌تر
• از تعویض دیرهنگام روغن آسیب نمی‌بیند
• طول عمر کمتر
• کاهش عمر در دماهای خیلی بالا یا پایین
• نیاز به چرخ‌دنده بزرگ‌تر میل بادامک
• احتمال پارگی بالا
مشکلات متداول تسمه تایم
این نوع تسمه هم با وجود مزایایی که نسبت به زنجیر تایم دارد، با یک مشکل بزرگ مواجه است که در ادامه توضیح خواهیم داد.
پاره شدن
هرچند تسمه تایم‌های امروزی بسیار بادوام‌تر شده‌اند ولی هنوز هم احتمال پاره شدن تسمه وجود دارد و برخلاف زنجیر تایم که هنگام فرسوده شدن شروع به لرزش می‌کند و سروصدا دارد، تسمه تایم بدون هیچ علامتی پاره می‌شود. به همین دلیل، باید تسمه تایم حتماً به‌موقع تعویض شود و درصورتی‌که در مکان‌هایی با دماهای خیلی بالا یا خیلی پایین زندگی می‌کند، زودتر تسمه را عوض کنید.
در انتخاب موتور مناسب برای خودرو باید به تعریف کاربر غالب توجه کرد. اگر برای این اقدام، مزایای طول عمر بیشتر، احتمال پارگی کمتر و قابلیت اطمینان بالاتری را برای مالک انتخاب کند، زنجیر تایم یک انتخاب خلاقی است.