وانت آریسان دو، محصول جدید کار و تجاری ایران خودرو، چه تفاوت‌هایی با نسل اول این خودرو دارد و چه آپشن‌هایی به آن اضافه شده است؟
ایران خودرو با سابقه‌ای چند ده ساله در ساخت و تولید وانت‌های کار و تجاری، بزرگ‌ترین خودرو ساز خاورمیانه است. این شرکت در ابتدای کار خود را در زمینه خودروهای کار و تجاری با وانت پیکان شروع کرد. وانت پیکان از شاسی، اتاق و متعلقات فنی سدان پیکان بهره می‌برد. این وانت شهری به واسطه سادگی، قیمت پایین، دوام فنی و اشتراکاتی که با خودرو پیکان داشت، توانست در بازار خوش بدرخشد و در طی سال‌ها با ظاهرهای متفاوت تولید شود.
در دهه ۸۰ شمسی، فشارها بر ایران خودرو بالا گرفت و در نهایت این شرکت مجبور به توقف تولید پیکان شد. اما توقف تولید پیکان باعث نشد وانت آن نیز از خطوط تولید خارج شود. از دلایل اینکه وانت پیکان از چرخه تولید خارج نشد، می‌توان به نبود جایگزین بهتر و تفاوت استاندارد خودروهای سواری و کار و تجاری اشاره کرد. در نهایت ایران خودرو با ارتقاءهای جزئی در وانت پیکان، اسم آن را به بار دو تغییر داد. تا سال ۹۳ تولید بار دو ادامه داشت و در نهایت تولید آن نیز متوقف شد.
ایران خودرو برای اینکه بازار وانت‌های شهری را از دست ندهد، فوراً وانت آریسان را به بازار روانه کرد. آریسان از شاسی و موتور ارتقاء یافته روا سال بهره می‌برد که با نسخه فیش لیفت شده اتاق پژو پارس هماهنگ شده بودند. آریسان یک به محض ورود به بازار با مشکلات جدی روبه‌رو شد. این خودرو از ناحیه اتصال اتاق و شاسی ضعف جدی داشت و بعد از مدتی استفاده، شاسی از قسمت اتاق و بار به دو تکه تقسیم می‌شد. این خودرو مشکلات متعدد جدی دیگری نیز داشت و مسئله به جایی رسید که حتی نمایندگی‌های ایران خودرو نیز از پذیرش این خودرو سرباز می‌زدند.
خط تولید آریسان بارها متوقف شد که در نهایت در سال ۱۳۹۹ تولید آریسان با تمامی مشکلات به آن به پایان رسید. ایران خودرو با سه سال خروج از بازار وانت‌های سبک شهری، در سال ۱۴۰۲ بعد از ارتقاء موتور XU7 دوباره پروژه عرضه آریسان را در برنامه خود قرار داد. آریسان دو بعد از اولین شرایط فروش خود را در سال ۱۴۰۲ تجربه کرد، این خودرو ارتقاءهای متعددی یافته بود که در ادامه به معرفی و بررسی آنها خواهیم پرداخت.
اولین ارتقاء فنی آریسان ۲ نسبت به آریسان ۱ را می‌توان در موتور آن دید. موتور آریسان دو XU7P است که به واسطه متفاوت بودن ماهیت نوع کارکرد و نحوه انتقال قدرت آن با موتور آریسان یک، تغییرات بسیاری را در این خودرو ایجاد کرده است. خودروی آریسان دو برخلاف آریسان، نیرویی که از گیربکس آن خارج می‌شود به چرخ‌های جلوی آن انتقال می‌یابد. به واسطه همین تغییر، متعلقات مانند گاردان و دفرنسیال در این خودرو دیگر وجود ندارند. فضای کابین نیز به دلیل اینکه تونل گاردان برای این خودرو تعبیه نشده، مقداری جادارتر شده است.
پیشرانه XU7P به کار رفته در آریسان دو، یک پیشرانه با حجم ۱.۸ لیتر، ۴ سیلندر و ۸ سوپاپ است که روی هم رفته ۹۸ اسب بخار قدرت و ۱۴۶ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند.
بزرگ‌ترین ضعف آریسان نسبت به دو را می‌توان در شاسی‌های آن خلاصه کرد. شاسی آریسان برگرفته شده از شاسی پیکان وانت بود که ضعف‌های اساسی در زمینه دفع ضربات و استحکام داشت. نسخه دوم آریسان از یک شاسی نردبانی بهره می‌برد که ظرفیت بار نزدیک به ۱۰۰ کیلوگرم بیشتر را دارد. استحکام این شاسی بیشتر شده و در مدتی که این خودرو در بازار حضور داشته، مواردی از شکستگی شاسی در آن مشاهده نشده است.
ضعف تعلیق یکی دیگر از مشکلات آریسان در محور جلو بود. در کارکردهای پایین، قطعات بسیار زود دچار فرسایش می‌شدند و مشکلاتی همانند صداهای اضافه و فرسایش نامتعارف لاستیک را به وجود می‌آوردند. در نسخه جدید آریسان، تعلیق در بخش جلو از قطعات جلوبندی سمند استفاده شده که موجب فرمان‌پذیری بهتر این خودرو شده است.
همیشه در خودروهای کار و تجاری تولید شده در ایران، کمبود آپشن‌ها محسوس بوده است. سازندگان خودرو در ایران حتی از به کار بردن ساده‌ترین امکانات بر روی این خودروها خودداری می‌کنند که دلیل آن نیز کاهش هزینه‌های تولید است. آریسان از لحاظ امکانات نسبت به بار دو مقداری خودروی به‌روزتری بود و ایران خودرو در این باره قدمی مثبت برداشت و اما در آریسان ۲ وضعیت مقداری بهتر نیز شد.
به لطف حذف سیستم انتقال قدرت در چرخ‌های عقب، فضای قابل توجهی در بخش زیرین خودرو قابل استفاده شده است. مخزن‌های گاز در آریسان در کابین بار قرار داشت که در آریسان دو، مخزن گاز به زیر خودرو انتقال یافته است. همین موضوع نیز باعث شده ظرفیت مخزن گاز ۵ کیلوگرم افزایش یابد و فضای کاربردی محل بار کاربردی‌تر شود.