۸۲ اثر ناملموس استان ایلام در فهرست آثار ثبت شده است

استان ایلام منطقه‌ای است که در آن طبیعت و فرهنگ به طور هم‌آمیخته وجود دارند. این سرزمین با نی‌نوازها و نوای دوزله در کوه‌ها، روح هر جنبنده‌ای را بیدار می‌کند. صدای کبک، نغمه‌های هوره، و آوازی سوزناک و بی‌همتا از ویژگی‌های موسیقیایی این منطقه است که تأثیر عمیقی بر روح انسان می‌گذارد.

هوره که توسط بزرگان در مکان‌های خاص اجرا می‌شود، نماد موسیقی و فرهنگ غنی این منطقه است و تاثیر آن در روح مخاطب قابل توجه است. همچنین، آب در این منطقه نماد آرامش است و نقش مهمی در زندگی و فرهنگ مردم ایفا می‌کند.

در بین استان‌های کردنشین، ایلام، کردستان و کرمانشاه جایگاه و منزلت خاصی دارند. یکی از مراسم‌های مهم و باستانی این منطقه، مراسم چمر است که برای وداع باشکوه و احترام به بزرگان ایل، شهدای صدر اسلام و شهدای انقلاب اسلامی برگزار می‌شود. این مراسم نماد احترام و ارادت است و از آثار ثبت‌شده میراث فرهنگی است.

علاوه بر این، لالایی مادران که در گذشته برای آرامش کودکان خوانده می‌شد، یکی دیگر از آثار ناملموس این منطقه است که هنوز در فرهنگ و ذهن مردم باقی مانده است. تاکنون، ۹۳۲ اثر فرهنگی و هنری در فهرست آثار ملی ثبت شده است که از این تعداد، نزدیک به ۸۲ اثر مربوط به آثار ناملموس هستند. هدف اصلی میراث فرهنگی حفظ این ارزش‌های فرهنگی گذشته و معرفی آن‌ها به نسل‌های آینده است.

در ایلام، صدای تاریخ نه از طریق کتاب‌ها بلکه از طریق سازها، آواها و آیین‌ها شنیده می‌شود، جایی که فرهنگ زنده و پویا باقی مانده است و این میراث فرهنگی، نماد غنای فرهنگی و هویت منطقه است.