فرهنگ سازی عامل مقدم در فرزندآوری است؛ لزوم چاره اندیشی در مسئله جمعیت

طاهره عاشوریان، مسئول بسیج جامعه زنان سپاه قدس گیلان، در گفتگویی با تاکید بر اهمیت حفظ پویایی جمعیت کشور اظهار کرد: دو عامل اساسی در زمینه فرزندآوری، فرهنگ و اقتصاد هستند؛ اما برخلاف تصور رایج، نقش فرهنگ بسیار عمیق‌تر و تعیین‌کننده‌تر از اقتصاد است.

وی افزود: اگر اقتصاد عامل اصلی کاهش فرزندآوری بود، باید در مناطق مرفه‌نشین کشور مانند شمال تهران، خانواده‌ها فرزندان بیشتری می‌داشتند، اما آمارها نشان می‌دهد که دقیقاً در این مناطق، نرخ زاد و ولد پایین‌تر است. این نشان می‌دهد که مسئله فرزندآوری، پیش از هر چیز، یک موضوع فرهنگی است.

عاشوریان با اشاره به وضعیت جمعیتی نگران‌کننده استان گیلان، اضافه کرد: گیلان به تعبیر مسئولان، در چاله جمعیتی افتاده و در آستانه تبدیل‌شدن به استان سالمند کشور است. اگر روند کنونی ادامه یابد، در آینده‌ای نزدیک با بحران شدید جمعیتی مواجه خواهیم شد.

وی با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در خصوص جایگاه مادری گفت: فرزندآوری نه‌تنها وظیفه‌ای فردی، بلکه یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌های اجتماعی زنان در مسیر پیشرفت کشور است. این امر یک مجاهدت زنانه است که نقش مهمی در امنیت و توسعه ملی ایفا می‌کند.

عاشوریان ادامه داد: خداوند ظرفیت‌های عاطفی، صبر و توانایی لازم برای تربیت فرزند را در وجود زن به ودیعه گذاشته است و اگر این ارزش‌ها در فرهنگ جامعه حفظ شوند، مسیر پیشرفت نسل آینده نیز هموارتر خواهد شد.

مسئول بسیج جامعه زنان سپاه قدس گیلان با بیان اینکه جمعیت گیلان در وضعیت قرمز قرار دارد، تصریح کرد: کاهش نرخ زاد و ولد در استان، پیامدهای اجتماعی و روانی قابل توجهی به همراه خواهد داشت. امروز این مسئله نه‌فقط یک دغدغه خانوادگی، بلکه یک چالش ملی و حتی امنیتی است.

به گفته عاشوریان، در صورت بی‌توجهی به این موضوع، گیلان در آینده نه‌چندان دور به خانه سالمندان کشور تبدیل خواهد شد. برنامه‌ریزی برای افزایش جمعیت باید اولویت نخست نهادهای تصمیم‌گیر باشد.

وی با اشاره به آسیب‌های روانی تک‌فرزندی افزود: کودکان تک‌فرزند معمولاً در مواجهه با چالش‌های اجتماعی کمتر تاب‌آور هستند و به دلیل تمرکز شدید والدین، ممکن است خودمحور و کم‌تحمل بار بیایند. نبود تعامل با خواهر یا برادر، فرایند اجتماعی‌شدن را با مشکل مواجه می‌کند.

عاشوریان همچنین از تأثیر افزایش طلاق بر کاهش نرخ باروری سخن گفت و اضافه کرد: نگهداری از کودک توسط یک والد به‌تنهایی دشوار است و فرزندان در خانواده‌های دچار طلاق، دچار آسیب‌های جدی عاطفی می‌شوند. این مسئله بر امنیت روانی جامعه نیز تأثیرگذار است.

وی با اشاره به راهکارهای تقویت جمعیت بیان کرد: افزایش آگاهی، تبلیغات اثربخش، و تبیین اهمیت فرزندآوری از طریق رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی بسیار مهم است. همچنین، حمایت‌های مادی و معنوی از خانواده‌ها، به‌ویژه مادران نوزادان، نقش کلیدی در افزایش انگیزه برای فرزندآوری دارد.

عاشوریان در پایان تصریح کرد: اگر نگاه فرهنگی به فرزندآوری در جامعه اصلاح و تقویت شود، حتی در شرایط سخت اقتصادی نیز خانواده‌ها برای داشتن فرزند بیشتر تصمیم خواهند گرفت. این نگاه فرهنگی باید از خانواده شروع شده و به سیاست‌گذاری کلان راه یابد.