خصوصی سازی سایپا در ایستگاه اهلیت سنجی متقاضیان؛ تحلیل یک گزینه جدی

واگذاری سهام مدیریتی سایپا، دومین قطب خودروسازی ایران، توجهات زیادی را به خود جلب کرده و چندین بازیگر عمده برای تصاحب آن صف کشیده‌اند. از جمله متقاضیان می‌توان به گروه صنعتی انتخاب، هلدینگ گلستان، بابک زنجانی و کرمان موتور اشاره کرد.

کرمان موتور، یکی از بازیگران قدیمی و شناخته شده صنعت خودرو، ادعای اهلیت و توانمندی برای تصاحب این خودروساز بزرگ را دارد. این شرکت در دهه 1370 کار خود را آغاز کرد و با مونتاژ خودروهای دوو وارد بازار شد، سپس با هیوندای و فولکس واگن همکاری کرد و پس از آن در دوران تحریم، با برندهایی نظیر لیفان و JAC همکاری موفقی داشت.

سرمایه انسانی کرمان موتور، با تجربه 30 سال فعالیت در این صنعت، یکی از مهم‌ترین نقاط قوت این شرکت است. این شرکت در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری قابل توجهی در آموزش، حفظ و توسعه منابع انسانی خود انجام داده است.

همچنین، کرمان موتور دارای یکی از پیشرفته‌ترین مجموعه‌های صنعتی کشور در حوزه خودروسازی است. این شرکت تجربه واردات، مونتاژ، توسعه محصول، فروش و خدمات پس از فروش را به شکل یکپارچه در اختیار دارد.

در مقابل، سایر متقاضیان خرید سایپا با چالش‌های جدی مواجه‌اند. گروه صنعتی انتخاب بیشتر در حوزه لوازم خانگی فعال است و تجربه عملیاتی در صنعت خودروسازی ندارد. هلدینگ گلستان تمرکز آن بر صنایع غذایی و واردات بوده و تاکنون پروژه صنعتی در مقیاس دومین خودروساز کشور اجرا نکرده است. بابک زنجانی و شرکت‌های وابسته به او، به دلیل سوابق قضایی، ابهام در منابع مالی و عدم شفافیت ساختاری، فاقد صلاحیت مدیریتی برای در اختیار گرفتن چنین مجموعه‌ای هستند.

مسیر تصدی مدیریت سایپا برای هریک از متقاضیان خالی از چالش نیست. فرهنگ سازمانی سایپا ممکن است با ساختار مدیریت بعدی سایپا همخوانی نداشته باشد و تغییر آن نیاز به زمان و برنامه ریزی دارد. مطالبات انباشته و بدهی‌های مالی سایپا می‌تواند فشار زیادی بر تراز مالی آن شرکت وارد کند.

با توجه به برنامه‌های اعلام شده کرمان موتور و سایر رقبای آن در این مسیر، می‌توان گفت این شرکت نه تنها اهلیت پایه‌ای برای خرید سایپا را دارد، بلکه می‌تواند موتور محرکه‌ای برای پوست اندازی صنعت خودروی ایران باشد.

برنامه‌هایی که کرمان موتور برای آینده سایپا اعلام کرده، نه تنها نشان دهنده یک نگاه واقع گرایانه به وضعیت فعلی صنعت خودرو است، بلکه تصویری از آینده‌ای توسعه یافته، فناورانه و رقابتی ارائه می‌دهد.

در نهایت، باید دید نتیجه اهلیت سنجی متقاضیان به چه صورت اعلام خواهد شد و در ادامه آن سازمان بورس و سایر نهادهای نظارتی چه دیدگاهی نسبت به این مسیر از خود نشان خواهند داد؟