بازنشستگی ۱۰۰ هزار خودروی برقی ؛ چه اتفاقی برای باتری این خودروها می افتد؟

فروش خودروهای برقی در دهه گذشته با سرعت بسیار زیادی افزایش یافته است. در حال حاضر، بسیاری از این خودروها که در سال‌های اولیه انقلاب سبز به بازار عرضه شده‌اند، به پایان عمر خود نزدیک می‌شوند.

برخلاف خودروهای بنزینی که معمولاً پس از پایان عمر به مراکز اسقاط یا بازیافت فلزات فرستاده می‌شوند، باتری‌های خودروهای برقی به دلیل منابع ارزشمند مواد خام حیاتی قابل بازیافت هستند یا می‌توانند وارد مرحله جدیدی به نام «زندگی دوم» شوند.

این مرحله جدید فرصت‌های تازه‌ای برای استفاده مجدد از باتری‌های به ظاهر فرسوده ایجاد می‌کند و می‌تواند انقلابی در صنعت ذخیره‌سازی انرژی ایجاد کند. شاید این باتری‌ها دیگر مناسب حرکت یک خودروی الکتریکی نباشند، اما می‌توانند به عنوان سیستم‌های ذخیره انرژی ایستگاهی (ESS) نقش مهمی ایفا کنند.

شرکت Redwood Materials که توسط جی‌دی استرابل، یکی از مدیران سابق تسلا تأسیس شده است، در خط مقدم صنعت بازیافت و استفاده مجدد باتری در آمریکای شمالی قرار دارد. این شرکت در گزارش جدیدی اعلام کرده است که سالانه بیش از 20 گیگاوات ساعت باتری دریافت می‌کند که معادل باتری 250 هزار خودروی برقی است. این شرکت اکنون 90 درصد از بازیافت مواد و باتری‌های لیتیوم-یون در سراسر آمریکای شمالی را پوشش می‌دهد.

این حجم از فعالیت باعث شده است که شرکت مذکور گام بعدی خود را با راه‌اندازی زیرمجموعه‌ای جدید به نام Redwood Energy بردارد. تمرکز اصلی این بخش تبدیل باتری‌های فرسوده خودروهای برقی به سیستم‌های ماژولار ذخیره انرژی خواهد بود.

بسیاری از باتری‌های بازیافتی هنوز بیش از 50 درصد ظرفیت قابل استفاده اولیه خود را حفظ کرده‌اند. این ویژگی آنها را به گزینه‌ای ایده‌آل برای استفاده مجدد تبدیل می‌کند، به ویژه برای سیستم‌های ESS که در حال تبدیل شدن به خانه دوم باتری‌های کارکرده خودروهای برقی هستند.

این بازار در زمان بسیار مناسبی در حال گسترش است. با افزایش نیاز مراکز داده و زیرساخت‌های هوش مصنوعی به انرژی پایدار، فشار بر شبکه برق نیز افزایش یافته است. سیستم‌های ESS مجهز به باتری‌های بازیافتی می‌توانند با ذخیره و تحویل انرژی، از فشار روی شبکه برق بکاهند و همزمان از نشت مواد شیمیایی خطرناک به محیط زیست جلوگیری کنند.

فرآیند استفاده مجدد از باتری‌ها می‌تواند در سطوح پک کامل، ماژول یا سلول انجام شود. طبق یافته‌های موسسه تحقیقاتی IDTechX، هرچه عمق جداسازی باتری بیشتر شود، هزینه‌های بازتولید نیز افزایش می‌یابد. اما رسیدن به سطح سلول این امکان را فراهم می‌سازد که بهترین سلول‌ها انتخاب شده و یک سیستم ذخیره‌سازی قدرتمند ساخته شود.

این باتری‌ها پس از بازسازی، وارد مرحله استفاده دوم می‌شوند. از جمله کاربردهای آنها می‌توان به سیستم‌های ذخیره انرژی مستقل در خانه‌ها یا کاربردهای تجاری اشاره کرد، مانند پشتیبانی از مراکز داده هوش مصنوعی. همچنین در مناطق دورافتاده‌ای که زیرساخت شارژ خودروهای برقی توسعه نیافته است، این باتری‌ها می‌توانند با انرژی خورشیدی یا بادی شارژ شوند و به شارژ خودروهای الکتریکی محلی کمک کنند.

سال گذشته در ایالات متحده 1.3 میلیون خودروی تمام برقی و هیبریدی قابل شارژ خریداری شد که 7.3 درصد بیشتر از سال ماقبل بود. این به معنای ورود صدها گیگاوات ساعت باتری جدید به چرخه مصرف است که در چند سال آینده به پایان عمر خود می‌رسند. بنابراین بازار ESS نه با کمبود عرضه، بلکه با چالش سرعت و اثربخشی در بازتولید مواجه خواهد شد.

پیش‌بینی می‌شود ارزش بازار جهانی بازیافت باتری تا سال 2045 به حدود 52 میلیارد دلار برسد. ارزش بازار باتری‌های اصطلاحاً زندگی دوم هم تا سال 2035 معادل 5.2 میلیارد دلار برآورد شده است.

در مجموع، باتری‌های خودروهای برقی را دیگر نباید به عنوان زباله‌های صنعتی در نظر گرفت. این باتری‌ها اکنون به عنوان منابعی ارزشمند با قابلیت بازیافت و استفاده دوباره در سیستم‌های پیشرفته ذخیره‌سازی انرژی شناخته می‌شوند. با رشد بازار خودروهای برقی، این چرخه سبز می‌تواند گامی مهم به سوی حمل و نقل پایدار و کاهش وابستگی به منابع آلاینده سنتی باشد.