تخته گاز فرار سرمایه از صنعت و بازار خودروی ایران

ترکش‌های هر جنگی درد و رنج اصلی خود را نه در حین جنگ که پس از جنگ نمایش می‌دهند. یکی از ترکش‌های جنگ برای صنعت خودرو فرار سرمایه بود.

بازار خودرو به میدان مین سرمایه‌گذاران تبدیل شده است. اولین شرط تولید هر کالایی سرمایه است و یکی از اصلی‌ترین انواع سرمایه، سرمایه مالی است. در ایران نیز بزرگ‌ترین چالش‌ها در ۱۰ سال اخیر در رابطه با تأمین همین نوع سرمایه بوده و هست.

حال، پس از وقوع جنگ بین ایران و رژیم صهیونیستی، فرار سرمایه بیش از پیش سرعت گرفته است. سرمایه ترسو است و همیشه امن‌ترین مکان را برای حضور خود انتخاب می‌کند.

صنعت خودروی ایران که پیش از جنگ نیز اصلاً اوضاع خوبی نداشت، پس از رخ دادن جنگ درگیر وضعیتی به‌مراتب بدتر شده است. یکی از اصلی‌ترین چالش‌های این صنعت در حال حاضر، فرار سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی از این صنعت و بازار است.

سرمایه‌گذارانی که بودند، اما شاید نباشند. صنعت خودروی ایران سال‌هاست که تنها میزبان قشر خاصی از سرمایه‌گذاران است و آن‌ها هم کسانی نیستند به‌جز شرکت‌ها و سرمایه‌داران چینی که امروز و پس از وقوع جنگ، بسیاری از آن‌ها نیز به‌شدت تمایل به خروج خود و سرمایه‌شان از ایران دارند.

سرمایه‌گذاران داخلی و سیل عظیم تعدیل نیرو. در مورد سرمایه‌گذاران داخلی نیز وضعیت به‌مراتب بدتر است، چراکه آن‌هایی که برای سرمایه‌گذاری در داخل کشور دودل بودند، قطعاً دیگر در داخل سرمایه‌گذاری نخواهند کرد و آن‌هایی هم که از قبل سرمایه‌گذاری کرده بودند، سعی در نقد کردن کالاها و تمام دارایی‌های خود دارند.

در این بین، یکی از بزرگ‌ترین بحران‌هایی که بیش از خود جنگ و حمله نظامی به کشور و مردم ضربه زده، سیل گسترده تعدیل نیرو توسط تمام سازمان‌ها است.

آنهایی که نیامده رفتند. برخی از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی نیز به‌واسطه سابقه همکاری با شرکت‌ها و متخصصان ایرانی و همچنین شناخت از بازار ایران و پیگیری اخبار مذاکرات، در صدد ورود دوباره و آغاز همکاری‌های مشترک بودند که پس از رخ دادن این جنگ، آن‌ها نیز به شکل کلی منصرف شده‌اند.

بازار خودرو. سرمایه‌گذاران اصلی دیگر نیستند (مردم). بازار خودرو که سال‌ها به لطف اقتصاد رانتی و تفاوت سنگین قیمت کارخانه و بازار، پناهی امن برای حفظ ارزش پول در برابر تورم و حتی کسب سود بود، امروز دیگر نه‌تنها پناهی امن نیست، بلکه حکم میدان مین را برای مردم عادی، دلالان و افرادی که برای مصرف و سرمایه‌گذاری توأمان به دنبال خرید خودرو بودند، دارد.

سرمایه‌گذاران بازار خودرو. نمایشگاه‌های خودرو و دفاتر خرید و فروش که به‌عنوان ارکان اصلی بازار خودرو شناخته می‌شوند، همگی درگیر چند سناریوی مشخص هستند.

دارندگان ماشین بزرگ‌ترین زیان دیدگان بازار. برخی از افراد و دفاتر که قبل از این شرایط، خودرو خریده بودند و در صدد فروش آن بودند، پس از جنگ به‌شدت در بن‌بست مالی گیر کرده‌اند و راه فراری نمی‌یابند.

جنگ برای نقد کردن پول. برخی دیگر هستند که در حین معامله بودند و ناگهان جنگ رخ داد. این افراد اکثراً در حال حاضر در کشاکش معامله هستند.

سرمایه‌گذارانی که رستگار شدند. اما راحت‌ترین و خوشحال‌ترین افراد، کسانی هستند که به هر دلیلی قبل از رخ دادن جنگ، تمامی دارایی‌های خود را در این بازار نقد کردند و حالا با خیال راحت در حال رصد دیگر بازارها و تصمیم‌گیری برای ادامه زندگی خود هستند.

واقعیت تلخ صنعت و بازار خودروی ایران. وضعیت خودرو در هر دو حوزه صنعت و بازار، تلخ است. گویی این صنعت به‌مانند کودکی با بیماری واگیردار است که تا به‌اکنون برخی به فکر درمان او به‌دلیل گریه‌هایش بودند، اما از امروز دیگر نه والدینش هزینه درمان آن را دارند و نه کسی دلش برای گریه‌های او می‌سوزد.

درنهایت، تا زمانی‌که یک ثبات قطعی که توسط مردم ایران و جهان به‌شکل کامل پذیرفته نشود، ایجاد نگردد، قطعاً وضعیت صنعت و بازار خودرو به‌سوی وخامت خواهد رفت و تازه پس از رخ دادن صلحی پایدار که در وجود و ذهن همگان باورپذیر و قطعی باشد، این صنعت باید خودسازی خود را پس از ویرانی‌اش آغاز کند.