رکوردشکنی تاریخی یاسا ؛ تولید موتور برقی ۷۳۷ اسب بخاری با وزن تنها ۱۳.۱ کیلوگرم!

شرکت یاسا (YASA) که در زمینه ساخت موتورهای الکتریکی شار محوری جزو پیشتازان به حساب می‌آید، از طراحی و تولید یک موتور بسیار پیشرفته خبر داد. از دید این شرکت، موتور مذکور بالاترین چگالی توان را در بین تمامی موتورهای تولیدی تاکنون ارائه می‌کند. این دستاورد که از آن به‌ عنوان یک رکورد جهانی غیررسمی اما انقلابی یاد می‌شود، می‌تواند آینده پیشرانه‌ های الکتریکی را برای همیشه تغییر دهد.

از دانشگاه آکسفورد تا قلب سوپراسپرت‌ها

یاسا در سال ۲۰۰۹ توسط دکتر «تیم وولمر» و زمانی که وی هنوز در دانشگاه آکسفورد مشغول به تحصیل بود، تأسیس شد. اگرچه چشم‌انداز بازار خودروهای برقی در آن زمان با امروز تفاوت بسیاری داشت، ولی وولمر با آینده‌نگری نیاز قریب‌الوقوع به موتورهای الکتریکی کوچک‌تر، قدرتمندتر و بهینه‌تر را درک کرده بود.

در طول ۱۶ سال گذشته، یاسا همگام با فناوری موتورهای الکتریکی خود تکامل یافته و با بهینه‌سازی طراحی‌های سنتی که قدمت آنها به دهه ۱۸۲۰ بازمی‌گردد، و البته استفاده از تکنولوژی‌ها و مواد مدرن، محصولی انقلابی خلق کرده است. نتیجه این تلاش، موتور شار محوری (Axial Flux Motor) است؛ یک جایگزین کاملاً کارآمد برای موتورهای شعاعی (Radial Motors) متداولی که امروزه در اکثر خودروهای برقی استفاده می‌شوند.

فناوری شار محوری، در خدمت غول‌های خودروسازی

موتورهای یاسا پیش از این در خودروهای تولیدی مشهوری مانند کوئنیگزگ رگرا و فراری استراداله SF90 هیبرید به کار گرفته شده‌اند. عملکرد درخشان این شرکت، توجه بازوی اسپرت‌ساز مرسدس بنز یعنی AMG را نیز به خود جلب کرد و این علاقه در نهایت منجر به خرید کامل یاسا توسط مرسدس بنز در سال ۲۰۲۱ شد.

کانسپت Vision One Eleven که در سال ۲۰۲۳ معرفی شد، اولین محصول مزین به نشان مرسدس بود که از موتور ساخت یاسا بهره برد. در اواخر سال ۲۰۲۴ هم شاهد ادغام موتورهای یاسا در پلتفرم AMG.EA مرسدس بودیم. این پلتفرم از معماری ۸۰۰ ولتی و پیشرانه‌های دو و سه موتوره پشتیبانی می‌کند. در آن زمان، یاسا ادعا کرد که هر یک از موتورهای شار محوری این شرکت در مقایسه با موتورهای موجود در بازار، چهار برابر گشتاور و دو برابر قدرت بیشتر ارائه می‌دهند. حالا یاسا این ادعا را در آزمون‌های دنیای واقعی به اثبات رسانده و یک رکورد جهانی غیررسمی در زمینه چگالی توان موتورهای الکتریکی به نام خود ثبت کرده است.

اعداد و ارقام شگفت‌انگیز برای موتور جدید یاسا

هفته گذشته، نمونه اولیه موتور شار محوری یاسا آزمایش‌های دنیای واقعی را با موفقیت به پایان رساند. این موتور که پکیج آن فقط ۱۳.۱ کیلوگرم وزن دارد، می‌تواند ۵۵۰ کیلووات (معادل ۷۳۷ اسب بخار) قدرت تولید کند. برای درک بهتر باید گفت چگالی توان این موتور با ۴۲ کیلووات یا ۵۶ اسب بخار به ازای هر کیلوگرم وزن برابر است؛ رقمی که طبق استانداردهای کنونی خارق‌العاده محسوب می‌شود.

آنطور که یاسا اعلام کرده، چگالی انرژی به دست آمده تقریباً دو برابر استانداردهای فعلی صنعت بوده و این موفقیت بدون استفاده از مواد عجیب و غریب یا گرانقیمت حاصل شده است. این شرکت همچنین تأیید کرده که طراحی این موتور شار محور پتانسیل تولید انبوه را دارد و می‌توان آن را در مقیاس ۱۰,۰۰۰ تا ۵۰,۰۰۰ واحد در سال با «هزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه» تولید نمود.

گامی بزرگ برای حمل‌ و نقل الکتریکی

آزمایش‌های اولیه روی یک دستگاه استاندارد انجام شده، اما یاسا قصد دارد در اواخر سال جاری میلادی، اعتبارسنجی‌های بیشتری را با ظرفیت کامل انجام دهد. در بیانیه این شرکت آمده:

«اگرچه این رکورد غیررسمی است، اما یک نقطه عطف بزرگ محسوب می‌شود؛ نه فقط برای یاسا، بلکه برای آنچه در لبه دانش طراحی موتورهای الکتریکی کاربردی و با کارایی بالا ممکن است. این اولین مورد از مجموعه‌ای از پیشرفت‌های فنی یاسا است که برای ماه‌های آینده برنامه‌ریزی شده و انتظار می‌رود اطلاعیه‌های بیشتری در پاییز امسال و تا سال ۲۰۲۶ منتشر شود.»

این یک پیشرفت هیجان‌انگیز برای حمل‌ و نقل الکتریکی است. موتورهای شار محوری، هنگامی که با فناوری‌های نوظهور دیگری مانند باتری‌های جامد ترکیب شوند، می‌توانند خودروهایی کاملاً برقی و بدون آلایندگی را در اختیار رانندگان قرار دهند که ضمن مقرون‌به‌صرفه بودن، بردی بسیار فراتر از استانداردهای امروزی ارائه می‌دهند.