طرح تعویض خودرو فرسوده در سال ۱۴۰۴: راهنمای جامع، مراحل اسقاط و ارزش‌گذاری

طرح تعویض خودرو فرسوده نوسازی ناوگان حمل‌ونقل یکی از اولویت‌های اصلی دولت‌ها برای حفظ محیط زیست، ارتقاء ایمنی و پیشبرد اهداف اقتصادی است. طرح تعویض خودرو فرسوده، به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در این راستا، در سال ۱۴۰۴ با رویکردی جامع‌تر و تسهیلات بهبود یافته، اجرایی شده است. اما برخی از مالکان این خودروها هنوز نمی‌دانند که آیا شرایط این طرح به سود آنهاست یا خیر. در این مطلب از سایت چرخان جزئیات این طرح را شرح می‌دهیم.

کدام خودروها فرسوده محسوب می‌شوند؟ طرح تعویض خودرو فرسوده

تعیین سن فرسودگی خودرو، اولین قدم برای بهره‌مندی از طرح تعویض است. در حالی که در گذشته، عمر خودرو تنها فاکتور تعیین‌کننده بود، امروزه عوامل متعددی چون میزان کارکرد، شرایط اقتصادی، و پیشرفت تکنولوژی در این ارزیابی نقش ایفا می‌کنند. با این حال، هنوز هم سن خودرو یک معیار کلیدی است. جدول زیر، حداقل سن اسقاط را برای انواع خودروها مشخص می‌کند:

جدول دوم، سن مرز فرسودگی و دفعات معاینه فنی را برای انواع خودروها با سوخت‌های مختلف ارائه می‌دهد:

شرایط احراز فرسودگی خودرو برای اسقاط در ۱۴۰۴

برای اینکه خودروی شما واجد شرایط طرح اسقاط شود، باید سه شرط اساسی را دارا باشد:

1. گذار از سن فرسودگی: خودروهای سواری شخصی با بیش از ۱۵ سال، تاکسی‌ها با بیش از ۱۰ سال، و وانت‌ها با بیش از ۱۵ سال عمر از تاریخ تولید، مشمول این طرح هستند. همچنین، عدم قبولی در دو دوره متوالی معاینه فنی، حتی اگر سن خودرو کمتر از حد نصاب باشد، آن را فرسوده محسوب می‌کند.
2. شفافیت مدارک و بدهی‌ها: اطمینان از تسویه کامل کلیه عوارض شهرداری، جرائم راهنمایی و رانندگی (خلافی)، حق بیمه شخص ثالث، و همچنین داشتن کارت خودرو، سند مالکیت و بیمه‌نامه معتبر، الزامی است. بدون این موارد، صدور گواهی اسقاط ممکن نخواهد بود.
3. هویت قطعی خودرو: خودرو باید دارای پلاک ملی فعال و شماره شاسی و موتور کاملاً خوانا و قابل استعلام باشد. هرگونه مخدوشی یا عدم قابلیت شناسایی این ارکان، از پذیرش خودرو جلوگیری خواهد کرد.

پس از تایید واجد شرایط بودن خودرو، طی فرآیند بازدید و تخریب در مراکز مجاز اسقاط، گواهی اسقاط صادر می‌شود. ارزش این گواهی در سال ۱۴۰۴، مبلغ ۳۵ میلیون تومان تعیین شده است که بسته به نوع خودرو و مصوبات ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت، می‌تواند به صورت نقدی به مالک پرداخت شود یا به عنوان تخفیف در خرید خودروی جدید مورد استفاده قرار گیرد.

دو مسیر اصلی نوسازی: طرح نقدی و طرح جایگزین

سازمان‌های ذیربط دو مسیر اصلی را برای تسهیل فرآیند تعویض خودرو فرسوده پیش‌بینی کرده‌اند:

۱. طرح نقدی: دریافت ارزش خودرو به صورت مستقیم

این طرح به دارندگان خودروهای فرسوده اجازه می‌دهد تا مستقیماً ارزش خودروی خود را به صورت نقدی دریافت کنند. برای بهره‌مندی از این طرح، خودرو باید مطابق سن ذکر شده در جدول زیر باشد و تمامی خلافی‌ها تسویه گردند.

مراحل ثبت‌نام طرح نقدی:

1. ورود به سامانه: مراجعه به سامانه یکپارچه تخصیص خودرو (samaner.ir) یا سامانه نوسازی (esghat.ir) و ثبت‌نام اولیه با شماره ملی و شماره موبایل.
2. تکمیل اطلاعات: ارائه اطلاعات کامل خودرو (پلاک، شماره شاسی، شماره موتور) و اطلاعات هویتی مالک (کارت ملی، شناسنامه، کارت خودرو).
3. انتخاب طرح: برگزیدن گزینه «طرح جایگزینی نقدی خودرو فرسوده».
4. بارگذاری اسناد: بارگذاری تصاویر مدارک هویتی (کارت ملی، شناسنامه)، مدارک خودرو (سند مالکیت، کارت خودرو)، بیمه‌نامه معتبر و گواهی عدم خلافی.
5. معرفی به مرکز اسقاط: پس از تأیید مدارک، نوبت‌دهی و معرفی به نزدیک‌ترین مرکز اسقاط مجاز با ارائه مدارک شناسایی و خودرو.
6. تحویل و اسقاط خودرو: مراجعه به مرکز اسقاط، تحویل خودرو، انجام بازرسی فنی و صدور گواهی اسقاط.
7. دریافت وجه نقد: ثبت گواهی اسقاط در سامانه و واریز مبلغ توافق شده به حساب بانکی مالک.

۲. طرح جایگزین: دریافت خودروی نو با تسهیلات ویژه

در این طرح، صاحبان خودروی فرسوده می‌توانند با مراجعه به نمایندگی‌های خودروسازان داخلی، خودروی نو خود را با استفاده از تسهیلات بانکی یا تخفیف‌های ویژه دریافت کنند. اگرچه این طرح در سال ۱۴۰۰ توسط ایران‌خودرو با موفقیت اجرا شد، اما در سال جاری وضعیت آن به طور قطعی مشخص نیست و ممکن است در حالت تعلیق باشد. لذا، پیگیری مستمر از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی خودروهای فرسوده (khodrofarsoodeh.com) توصیه می‌شود. از همین سامانه می‌توانید قیمت خودروی خود را استعلام بگیرید.

مراحل کلی ثبت‌نام در طرح جایگزین:

1. ثبت‌نام در سامانه نوسازی: ورود به سامانه nnhk.ir و ثبت اطلاعات اولیه مالک و خودرو فرسوده.
2. تطبیق شرایط: بررسی و تأیید سن فرسودگی، اصالت مدارک مالکیت، خوانایی پلاک و شماره شاسی.
3. انتخاب خودروی جدید: مراجعه به سامانه فروش خودروسازان (ایران خودرو/سایپا) و انتخاب مدل خودروی جایگزین.
4. شرکت در قرعه‌کشی: در صورت لزوم و مازاد بودن تقاضا بر ظرفیت، برندگان از طریق قرعه‌کشی تعیین خواهند شد.
5. پرداخت پیش‌پرداخت: واریز مبلغ پیش‌پرداخت تعیین شده توسط خودروساز در مهلت مقرر.
6. تحویل خودرو فرسوده: مراجعه به مرکز اسقاط مجاز، تحویل خودرو فرسوده و دریافت گواهی اسقاط.
7. تکمیل وجه و صدور دعوت‌نامه: پس از تأیید گواهی اسقاط، پرداخت مابه‌التفاوت و دریافت دعوت‌نامه خرید خودروی جدید.
8. دریافت خودروی صفر: انجام امور شماره‌گذاری و تحویل خودروی نو از طریق نمایندگی.

فرآیند ثبت‌نام در طرح‌های خودروسازان: سایپا و ایران‌خودرو

• سایپا: متقاضیان باید در سامانه یکپارچه فروش خودرو ثبت‌نام کرده و پس از دریافت شناسه یکتای خودرو (VIN)، شماره شاسی، شماره موتور و مشخصات فردی، در قرعه‌کشی شرکت کنند. پس از قبولی، حداکثر ظرف ۶۰ روز فرصت مراجعه به مراکز اسقاط را خواهند داشت.
• ایران‌خودرو: روال ثبت‌نام مشابه سایپا است. منتخبان پس از قبولی در قرعه‌کشی، قبل از مراجعه به مراکز اسقاط، باید اقرارنامه‌ای مبنی بر سلب هرگونه ادعا در خصوص نحوه استفاده از گواهی اسقاط تنظیم کنند. لازم به ذکر است که افرادی که مایل به دریافت نقدی ارزش خودروی فرسوده خود هستند، امکان شرکت در طرح جایگزین ایران‌خودرو را نخواهند داشت.

تسهیلات ویژه برای تاکسی‌های فرسوده در ۱۴۰۴

تاکسی‌ها به دلیل کاربری مستمر و تردد بالا، همواره در معرض فرسودگی بیشتری هستند و تأثیر قابل توجهی بر کیفیت هوای شهرها دارند. به همین منظور، طرح‌های حمایتی ویژه‌ای برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی در سال ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده است. رانندگان تاکسی می‌توانند با مراجعه به سامانه khodrofarsoodeh.com، قیمت خودروی فرسوده خود را استعلام کرده و از طرح‌های تعویض مطلع شوند. همچنین، شهرداری تهران در راستای حمایت از برقی‌سازی ناوگان، وام کم‌بهره ۴۰۰ میلیون تومانی را برای ۱۷۲ راننده تاکسی پیشرو در نظر گرفته است.

جزئیات وام نوسازی تاکسی فرسوده ۱۴۰۴

• شرایط متقاضی: داشتن دفترچه پروانه تاکسیرانی معتبر.
• مدارک لازم: کد ملی، شماره پلاک و مدل خودرو.
• سقف وام: تا ۷۰ درصد قیمت نهایی خودروی جایگزین.
• اولویت: خودروهای خطی و قدیمی‌تر در اولویت دریافت وام قرار دارند.

برای ثبت‌نام و اطلاع از جزئیات دقیق وام و بانک عامل، مراجعه حضوری به سازمان‌های تاکسیرانی و حمل‌ونقل الزامی است.

مدارک لازم برای ثبت‌نام در طرح تعویض خودرو فرسوده

برای تکمیل فرآیند ثبت‌نام، مدارک زیر ضروری است:

• اصل سند قطعی یا سند وکالتی خودرو فرسوده.
• کارت ملی و شناسنامه مالک خودرو.
• کارت خودرو (برگ سبز).
• بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر.
• مدارک دال بر پرداخت کامل کلیه خلافی‌های راهنمایی و رانندگی.
• مدارک دال بر پرداخت کامل عوارض شهرداری.
• هرگونه مدارک هویتی یا مالیاتی مورد نیاز که توسط سازمان‌های مربوطه اعلام شود.
• ثبت دقیق اطلاعات خودرو از قبیل رنگ، شماره شاسی، شماره موتور و شماره انتظامی در سامانه نوسازی.

انتقال تخفیف بیمه خودروی اسقاطی

یکی از مزایای مهم طرح اسقاط، امکان انتقال تخفیف‌های بیمه‌ای خودروی فرسوده به خودروی جدید است. در صورت داشتن تخفیف بیمه شخص ثالث، مالک می‌تواند با در دست داشتن برگ اسقاط و ته برگ بیمه‌نامه، به دفاتر بیمه مراجعه کرده و تخفیف‌های خود را به خودروی صفر یا جایگزین منتقل نماید. تمامی سوابق بیمه‌ای که به نام مالک و با پلاک خودروی فرسوده ثبت شده است، به طور خودکار به خودروی جدید منتقل خواهد شد.

ارزش‌گذاری گواهی اسقاط و قیمت نقدی خودرو در ۱۴۰۴

ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل کشور، قیمت پایه هر گواهی اسقاط خودرو را در سال ۱۴۰۴ مبلغ ۳۵ میلیون تومان اعلام کرده است. با کسر کارمزد مراکز اسقاط (حدود ۱۰ درصد)، مبلغ نهایی حدود ۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به مالک پرداخت خواهد شد. البته، این مبلغ می‌تواند بسته به نوع و مدل خودرو متغیر باشد و تعداد گواهی‌های تعلق گرفته به هر خودرو نیز بر اساس سال تولید آن تعیین می‌شود.

جدول تعداد گواهی اسقاط خودرو سواری فرسوده در سال ۱۴۰۴:

قیمت تحویل خودرو فرسوده به صورت نقدی (طرح نقدی)

متقاضیان در طرح نقدی، به جای دریافت گواهی، مبلغ مشخصی را بر اساس سال تولید خودرو دریافت می‌کنند:

• خودروهای تولید سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳: حدود ۸۸ تا ۹۵ میلیون تومان
• خودروهای تولید سال‌های ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۸: حدود ۷۰ میلیون تومان
• خودروهای تولید سال ۱۳۷۳ و قبل از آن: حدود ۳۵ میلیون تومان

سوالات متداول (FAQ)

سن فرسودگی خودرو در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟

(به جدول مربوطه در متن مراجعه شود)

قیمت پایه هر گواهی اسقاط در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟

(۳۵ میلیون تومان، مبلغ نهایی پس از کسر کارمزد حدود ۳۱.۵ میلیون تومان) متاسفانه در برخی موارد خودرو ارزان‌تر از بازار قیمت‌گذاری می‌شود.

حداکثر مبلغ دریافتی در طرح نقدی خودرو فرسوده چقدر است؟

(حدود ۹۵ میلیون تومان برای خودروهای با سال تولید بالاتر)

چه مدارکی برای ثبت‌نام خودرو فرسوده نیاز است؟

(سند، کارت ماشین، مدارک هویتی، برگه‌های تسویه خلافی و عوارض)

تسهیلات ویژه برای تاکسی‌های فرسوده در سال ۱۴۰۴ چیست؟

(وام کم‌بهره، طرح‌های جایگزینی ویژه)

تفاوت طرح نقدی با طرح جایگزین چیست؟

(نقدی: دریافت وجه نقد؛ جایگزین: دریافت خودروی نو با تسهیلات)

از کجا می‌توان آخرین اخبار مربوط به نوسازی تاکسی فرسوده را پیگیری کرد؟

(سامانه‌های nnhk.ir, khodrofarsoodeh.com و مراجعه به سازمان تاکسیرانی)

آیا تخفیف بیمه خودروی اسقاطی قابل انتقال است؟

(بله، با ارائه مدارک لازم به شرکت بیمه)

زمان دقیق واریز وجه طرح نقدی خودرو فرسوده چه زمانی است؟

(پس از تحویل خودرو به مرکز اسقاط و تکمیل مراحل اداری)