غدیر، پایان نیست؛ اوج بندگی است پس از عرفه و قربان

دهه ذی الحجه، فرصتی طلایی برای تعالی روح و احیای حقیقت بندگی در جامعه دینی است. در این دهه، سه مناسبت ویژه وجود دارد: روز عرفه، عید قربان و عید غدیر. این سه روز، سه مرحله در مسیر سلوک معنوی و تمدنی امت اسلام هستند؛ مراحلی که از نیایش آغاز می شوند، به ایثار می رسند و با ولایت به کمال می انجامند.

روز عرفه، روزی است که انسان مؤمن در اوج دعا و نیاز، پرده از قلب خود کنار می زند و با صداقت، در پیشگاه پروردگار به تضرع می نشیند. در این روز، انسان خود را بازمی شناسد و به حقیقت فقر وجودی خویش در برابر خدای بی نیاز پی می برد. این روز، فرصتی است تا قلب ها از قید تعلقات رها شوند و در مقام شناخت پروردگار، به نقطه آغاز بندگی بازگردند.

روز دهم ذی الحجه، عید قربان، تجلی عینی عبودیت و اوج تسلیم در برابر فرمان الهی است. در این روز، مؤمن نه فقط گوسفندی را قربانی می کند، بلکه دل از وابستگی ها و دلبستگی ها می برد و آماده می شود تا خود را در مسیر رضای الهی قرار دهد. قربان، نماد آمادگی انسان برای گذشتن از نفس، مال، فرزند و هر آن چه غیر خداست، به شمار می آید.

اما این دو گام، پیش زمینه و مقدمه ای برای رسیدن به اوج غدیر هستند. عید غدیر، نقطه اوج جریان بندگی و عبودیت است؛ روزی که نبوت به امامت پیوند خورد و شریعت، با ولایت، به ثمر نشست. در این روز، پیامبر فرمود: «هر که من مولای اویم، علی مولای اوست» و مسیر آینده امت را ترسیم کرد و دین را به کمال رساند.

در واقع، انسان مؤمن پس از آنکه در عرفه، حقیقت بندگی را درک کرد و در قربان، از خود و دلبستگی هایش گذشت، به مرحله ای می رسد که می تواند ولایت را بپذیرد؛ نه به عنوان یک شعار، بلکه به عنوان یک سبک زندگی. ولایت، یعنی اتصال دائمی به محور هدایت، یعنی انتخاب آگاهانه مسیر حق در برابر باطل.

امروز نیز جامعه اسلامی، اگر بخواهد در برابر موج های هویت زایی، تفرقه، بی عدالتی و بی معنایی مقاومت کند، باید این مسیر را از عرفه تا غدیر طی کند. بازگشت به دعا و معرفت، ایثار در عمل، و نهایتاً پذیرش ولایت به عنوان محور حرکت اجتماعی، همان الگویی است که می تواند امت اسلام را از چالش های عمیق معاصر عبور دهد.

در این مسیر، ترویج فرهنگ دعا، احیای سنت های قربانی، و زنده داشتن عید غدیر، تنها مراسمی نمادین نیستند؛ بلکه راهبردی فرهنگی، اجتماعی و تمدنی برای حفظ هویت شیعی و اسلامی است. نسل امروز باید بداند که غدیر، انتهای راه نیست؛ بلکه آغاز یک تعهد بزرگ است که با عرفه آغاز می شود، با قربانی کردن از نفس و دنیا جدی می شود و در سایه ولایت، ثمر می دهد.

در دهه ای که پیش رو داریم، باید با همت عمومی، برنامه ریزی هوشمندانه و بصیرت دینی، این سه روز را به عنوان سه ایستگاه تحول در فرهنگ دینی و سبک زندگی جامعه پاس بداریم و از آن به عنوان فرصت طلایی برای رشد فردی و اجتماعی بهره ببریم.