صنعت خودرو از مدت‌ها پیش با چالش‌های متفاوتی دست به گریبان بوده است. در چند سال اخیرهم نامتعادل بودن عرضه و تقاضا باعث شد تا رد پای دلالان بیش از گذشته در بازار خودرو دیده شود و اختلاف بسیاری بین قیمت روز خودرو صفر در کارخانه و بازار به وجود بیاید.
این چالش‌ها و مشکلات دست به دست هم دادند تا نارضایتی مردم از خودروسازان داخلی بالا بگیرد و دولت هم به مسئله ورود کند. در همین راستا، ۱۱ اسفند ماه سال ۱۴۰۰ رئیس‌جمهوری با صدور ۸ فرمان خواستار تحول در عرضه و خرید خودرو شد. ابراهیم رئیسی ضمن تاکید بر افرایش ۵۰ درصدی تولید خودرو، بر حذف تدریجی روند عرضه خودرو به صورت قرعه‌کشی و اصلاح و شفاف‌سازی فروش سریع خودرو به مردم تاکید کرد.
به همین دلیل ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۱، سیدرضا فاطمی امین، وزیر صمت، با معرفی سامانه یکپارچه فروش خودرو عرضه خودروهای داخلی را از طرق دیگر ممنوع اعلام کرد.
آخرین مرحله عرضه خودرو در سامانه
آخرین مرحله عرضه محصولات خودروسازان در سامانه یکپارچه فروش خودرو و قرعه‌کشی آن، شهریورماه ۱۴۰۱ برگزار شد.
حذف سامانه یکپارچه فروش خودرو
منوچهر منطقی، معاون حمل و نقل وزارت صمت، درباره سرنوشت قرعه‌کشی خودروها و سامانه یکپارچه فروش خودرو گفت:
• در نیمه دوم سال (۱۴۰۱)، دیگر خودرویی از طریق سامانه یکپارچه فروش خودرو عرضه نخواهد شد.
• ثبت نام محصولات سایپا از نیمه دوم سال 1401 از طریق سامانه این شرکت انجام خواهد شد و اعلام نتایج قرعه کشی سایپا نیز در سایت این شرکت قابل مشاهده است.
• همچنین فروش و ثبت نام ایران خودرو نیز در سایت ایرانخودرو امکان پذیر است و متقاضیان می توانند برای اطلاع از نتایج قرعه کشی ایرانخودرو به وبسایت این شرکت مراجعه کنند.
• سامانه یکپارچه از این به بعد برای نظارت سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان بر تعداد فروش مجاز خودرو، تحویل به موقع و اجرای مصوبات مجلس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• همه خودروهای از فرآیند قرعه‌کشی خارج شده‌اند اما باز هم تولید خودروها بیش از تقاضا است.
• در نیمه دوم سال، ماهانه ۱۰۰ هزار خودرو تولید خواهد شد. بنابراین با توجه به افزایش تولید، خودرو به دست مصرف‌کننده واقعی می‌رسد.
برگزاری ماهانه قرعه کشی خودرو
امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت، درباره زمان و جزئیات قرعه‌کشی خودرو گفت:
• از این به بعد هر ماه قرعه‌کشی خودرو برگزار می‌شود.
• در هر مرحله ۱۰۰ هزار خودرو عرضه خواهد شد.
• طرح‌های قرعه کشی به تدریج از رده خارج می‌شوند.
• طی ماه‌های آینده همه محصولات ایران خودرو و سایپا بدون قرعه‌کشی به فروش می‌رسند.
• خودرو تارا طی یک تا دو ماه آینده از چرخه قرعه‌کشی حذف می‌شود.
حذف قرعه کشی خودرو تا پایان ۱۴۰۱
منوچهر منطقی، معاون وزارت صمت، ضمن اشاره به افزایش تیراژ در بخش خصوصی و خوروسازی‌های بزرگ گفت:
- تخصیص خودرو و ثبت‌نامی آسان‌تر می‌شود.
- با کاهش تقاضا، قرعه‌کشی تا اواخر سال ۱۴۰۱ به طور کامل حذف خواهد شد.
- افزایش تولید و واردات خودرو باعث می‌شود صف‌های خرید از بین بروند.
کاهش التهاب بازار خودرو با سامانه یکپارچه
فاطمی امین، وزیر صمت، درباره آخرین وضعیت سامانه یکپارچه فروش به خودرو۴۵ گفت:
- پیش از ایجاد سامانه یکپارچه خودرو، خودروسازان به صورت مستقیم اقدام به ثبت‌نام و قرعه‌کشی محصولات خود می‌کردند. طرح‌های جوانی جمعیت و فروش ویژه هم توسط برخی شرکت‌های خودروسازی برگزار می‌شد اما ثبت‌‌نام‌ها به صورت یکپارچه و صحیح انجام صورت نمی‌گرفت.
- سامانه یکپارچه فروش خودرو به صورت کامل به وزارت صمت تعلق ندارد و بیشتر جنبه نظارت و یکپارچه‌سازی دارد.
- ما با فروش یکپارچه خودرو در سامانه، این روند را مدیریت و بر آن نظارت کردیم.
- مهم‌ترین تاثیر سامانه یکپارچه فروش خودرو، کاهش تخلفات بود که با نظارت وزارت صمت و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان محقق شد.
- سامانه یکپارچه، عرضه هفتگی خودرو و التهاب ناشی از آن در بازار خودرو را کاهش داد.
- طی دو مرحله برگزاری ثبت‌نام در سامانه، برخی مشکلات برطرف شده و در حال حاضر شاهد خروج برخی خودروها از طرح‌های قرعه‌کشی در سامانه هستیم.
سهم مالکان خودروهای فرسوده از قرعه کشی
سیدرضا فاطمی امین، وزیر صمت، درباره جزئیات تعلق خودروهای عرضه شده در قرعه‌کشی‌ها به دارندگان خودروهای فرسوده گفت:
- بنابر پیش‌بینی تبصره ۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۱، باید ۱۰ درصد از خودروهای عرضه‌شده در قرعه‌کشی‌ها به دارندگان خودروهای فرسوده تعلق بگیرد.
- این قانون از ماه آینده اجرا می‌شود.
- سهم مالکان خودروهای فرسوده که در قرعه‌کشی‌های مرحله اول و دوم سامانه یکپارچه برنده نشده‌اند، در قرعه‌کشی سوم محفوظ است.
سامانه یکپارچه فروش خودرو چیست؟
«سامانه یکپارچه فروش خودرو» یا سامانه متمرکز قرعه کشی خودرو ، بستری است که وزارت صمت برای ساماندهی بازار خودرو و ایجاد شفافیت دستور راه اندازی آن را در اسرع وقت داده است.
تمامی خودروسازان داخلی موظف هستند به جای فروش خودرو از طریق قرعه‌کشی یا پیش فروش خودرو، محصولات‌شان را از طریق این سامانه عرضه کنند.
به گفته عبدالله توکلی، مدیرکل دفتر صنایع خودرو وزارت صنعت، معدن و تجارت:
- در سامانه یکپارچه فروش ماشین بازه زمانی مشخصی برای عرضه خودرو تعیین می‌شود.
- عرضه همزمان محصولات شرکت‌های خودروسازی در یک بازه مشخص خواهد بود.
- اگر تقاضا برای یک خودرو بیشتر از میزان عرضه در آن دوره باشد، مشتریان نهایی با قرعه‌کشی مشخص می‌شوند.
- با حذف مرحله به مرحله تقاضاهای سوداگرانه، به تدریج قرعه‌کشی هم حذف می‌شود.
- آغاز کار سامانه متمرکز فروش از هفته آینده است.
- فروش محصولات همه خودروسازان دولتی و خصوصی تنها از طریق سامانه یکپارچه فروش خودرو صورت می‌گیرد.
این سامانه از ظهر یکشنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱، با نشانی sale.iranecar.com در دسترس قرار گرفته است:
- در روزهای ۲۵ و ۲۶ اردیبهشت متقاضیان می‌توانند از بخشنامه‌های مختلف فروش شرکت‌های خودروسازی مطلع شوند.
- امکان ثبت‌نام در سامانه متمرکز قرعه‌کشی از ۲۷ اردیبهشت فراهم می‌شود.
- بازه زمانی یک هفته‌ای برای ثبت نام متقاضیان در نخستین دوره فروش خودرو در نظر گرفته شده است.
- تقدم و تأخر زمان ثبت نام تاثیری بر قرعه‌کشی و شانس برنده شدن ندارد.
- مراسم قرعه‌کشی با نظارت سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان انجام می‌شود.
- عرضه خودرو در سامانه یکپارچه فروش خودرو متنوع و چند برابر ظرفیت دوره‌های قبل است.
مراحل ثبت نام در سامانه یکپارچه فروش خودرو
از ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۱، فروش خودرو در سامانه یکپارچه خودروسازی، زیر نظر وزارت صمت آغاز می‌شود.
ثبت نام خودرو در این سامانه از چندین مرحله تشکیل شده که مشتری‌ها پس از پر کردن آن‌ها می‌توانند به خرید خودروی مورد نظرشان از سامانه متمرکز قرعه‌کشی به نشانی sale.iranecar.com اقدام کنند:
۱. گزینه «ورود/ ثبت نام»
- در اولین مرحله، برای اینکه متقاضیان بتوانند اطلاعات شخصی خود را وارد سامانه کنند، باید با انتخاب گزینه «ورود/ ثبت‌نام» وارد صفحه ثبت‌نام شوند.
۲. ساخت حساب کاربری
- بعد ورود به صفحه ثبت‌نام باید در فرم نشان داده شده، اطلاعات اولیه مشتری را وارد کنید و با تکمیل آن، حساب کاربری خود را ایجاد کنید.
- نام، نام خانوادگی، کد ملی، تلفن همراه، کلمه عبور و تکرار آن مواردی است که در این بخش باید تکمیل شوند.
۳. تکمیل فرم ثبت نام
- بعد از تشکیل حساب کاربری، به صورت خودکار به صفحه فرم کامل ثبت نام خواهید رفت.
- نام و نام خانوادگی کاربر در قسمت مربوط به کاربران (بالا سمت چپ) نمایش داده خواهد شد.
- در این فرم؛ اطلاعات تفصیلی کاربر ثبت می‌شود.
- پر کردن موارد ستاره‌دار الزامی است.
- پس از انجام مراحل قبل، بعد از انتخاب گزینه «ثبت و ادامه» برای انتخاب خودرو وارد صفحه اصلی سامانه می‌شوید.
۴. انتخاب خودرو
- در این صفحه، لیست خودروها به شما نشان داده می‌شود و می‌توانید خودروی مورد نظر خود را انتخاب کنید.
۵. انتخاب بخشنامه
- بعد از انتخاب خودرو، فهرست بخشنامه‌های فروش به شما نشان داده می‌شود. با انتخاب یکی از بخشنامه‌ها، وارد مرحله بعد می‌شوید.
- اگر مراحل ثبت‌نام را طی نکرده باشید، قبل از هدایت به مرحله بعد، صفحه «ورود/ ثبت‌نام» برای شما به نمایش در می‌آید.
۶. مشاهده اطلاعات
- کلیه اطلاعات ثبت‌شده در مراحل قبل را مشاهده و تایید می‌کند.
- این اطلاعات شامل اطلاعات شخصی متقاضی، اطلاعات بخشنامه و خودرو انتخاب‌شده خواهد بود.
۷. دریافت کد رهگیری
- کد رهگیری مربوط به ثبت درخواست خود را دریافت خواهید کرد.
- با دریافت کد رهگیری، مرحله شرکت در قرعه‌کشی به اتمام رسیده و نام کاربر در فهرست کسانی که در قرعه‌کشی شرکت داده می‌شوند، قرار خواهد گرفت.
شرایط ثبت نام در سامانه یکپارچه فروش خودرو
در اطلاعیه سازمان حمایت، شرایطی برای ثبت‌نام در سامانه متمرکز قرعه‌کشی ذکر شده است:
- انطباق همزمان کارت ملی، گواهینامه، حساب بانکی و سیم کارت به نام شخص متقاضی برای ثبت نام
- به هر کدملی تنها یک خودرو تعلق می‌گیرد.
- سن متقاضی باید بالای ۱۸ سال باشد.
- برای کلیه طرح‌های تا اطلاع ثانوی، محدودیت فاصله زمانی آخرین خرید، از سایر خودروساز‌ها (۴۸ ماهه) ملاک است.
*متقاضی برای طرح‌های فروش فوق‌العاده، فوری و پیش فروش نباید هیچ پلاک فعال انتظامی داشته باشند.
- متقاضی باید گواهینامه رانندگی خودرو داشته باشد.
- امکان صلح در قراردادهای فروش وجود ندارد.
- مندرجات سجلی و پستی بر اساس سامانه امتا صحت سنجی می‌شوند.
- در صورت عدم مراجعه برای سرویس اولیه گارانتی خودرو پس از ۵ ماه و ۱۰۰۰ کیلومتر از تاریخ تحویل غیرفعال می‌شود.
- آدرس درگاه پرداخت اینترنتی صرفاً و بدون هیچ حرف یا علامت اضافه و کم، با کلمه https شروع و صرفاً با عبارتir به پایان می‌رسد.
- در صورت ثبت نام و برنده شدن در قرعه کشی و عدم واریز وجه تا ۲ دوره نمی‌توان در طرح‌های فروش بعدی شرکت کرد.
فکر میکنی ماشینت چقدر میارزه؟
توقف پیش فروش و قرعه کشی خودروسازان
جرقه ایجاد سامانه متمرکز قرعه‌کشی از دی ماه ۱۴۰۰ زده شد، وزیر صمت گفته بود که در سال ۱۴۰۱ عرضه خودرو با تقاضا متناسب خواهد شد و به تدریج شاهد حذف قرعه‌کشی خودروهای داخلی خواهیم بود.
در حالی که از آغاز سال ۱۴۰۱ خودروسازان به صورت منظم محصولات‌شان را از طریق پیش‌فروش و قرعه‌کشی عرضه کردند، این وعده سرانجام در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ اجرایی شد.
- ۱۳ اردیبهشت ماه سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت، اعلام کرد از ۱۸ اردیبهشت هرگونه عرضه خودرو را صرفا از طریق سامانه متمرکز قرعه‌کشی انجام دهند تا ضمن ایجاد شفافیت، امکان عرضه عادلانه‌تر برای همه خودروهای تولیدی فراهم شود.
- ایجاد سامانه یکپارچه فروش خودرو به منظور شفاف‌سازی و کنترل عرضه خودرو
- مخالفت همیشگی وزارت صمت با شیوه فعلی قرعه‌کشی و پیش‌فروش خودروها
- زمان‌بر بودن حذف روند فعلی عرضه خودروهای داخلی
- نظارت و کنترل مستقیم روند قرعه‌کشی تمام تولیدات خودرویی داخلی توسط وزارت صمت با راه‌اندازی سامانه متمرکز قرعه‌کشی
- ۱۷ اردیبهشت‌ماه وزیر صمت دستوراتی را برای اجرایی شدن سامانه یکپارچه فروش خودرو صادر کرد:
- توقف و ممنوعیت پیش‌فروش و قرعه‌کشی خودرو از ۱۸ اردیبهشت ماه توسط خودروسازان.
- فروش محصولات تنها از طریق سامانه مذکور ممکن است.
- ۱۸ اردیبهشت رسما دستور وزیر صمت اجرایی شد و حتی پیش فروش محصولات یکی از خودروسازان که قرار بود در این روز انجام شود هم لغو شد.
ثبت نام ایران خودرو
تا پیش از راه‌اندازی «سامانه یکپارچه فروش خودرو» شرکت خودروسازی ایران خودرو در سالیان اخیر، هر هفته اقدام به ثبت‌نام متقاضیان محصولات خود میکرد که این روند از تاریخ ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ متوقف شده است.
نتایج قرعه کشی ایران خودرو
از آنجا که قرعه‌کشی محصولات ایران خودرو به صورت هفتگی انجام می‌شود، این شرکت هر هفته نتایج قرعه‌کشی هفته گذشته را هم اعلام می‌کند.
ثبت نام سایپا
شرکت خودروسازی سایپا هم مانند ایران خودرو، ثبت‌نام هفتگی متقاضیان محصولاتش را تا پیش از این در برنامه داشت که به دستور وزارت صمت به علت راه‌اندازی سامانه متمرکز قرعه‌کشی متوقف شد.
نتایج قرعه کشی سایپا
شرکت خودروسازی سایپا در راستای ثبت‌نام از متقاضیان محصولاتش، هر هفته نتایج قرعه‌کشی هفته گذشته را به اطلاع مشتریانش می‌رساند.
ثبت نام بهمن موتور
بهمن موتور که خط مونتاژ خودروی محبوب فیدلیتی پرایم را در اختیار دارد، جزو آخرین شرکت‌های خودروسازی بود که قرعه‌کشی محصولاتش را برگزار کرد اما به دلیل همزمانی با دستور وزارت صمت درباره توقف پیش فروش خودروها، مجبور به لغو آن شد.
ثبت نام مدیران خودرو
مدیران خودرو شرکتی است که محصولات چری و ام وی ام را در ایران چینی را با نام تجاری مدیران خودرو در اختیار دارد. این شرکت خودروسازی هم تا پیش از دستور وزارت صمت، هر چند وقت یک‌بار محصولاتش را به صورت پیش فروش به مشتریانش عرضه میکرد.
ثبت نام کرمان موتور
کرمان موتور به عنوان عرضه‌کننده خودروهای مونتاژی چینی مثل جک S5، جک S3 و جک J4 به بازار داخلی نیز مانند دیگر خودروسازان چند بار در سال اقدام به برگزاری پیش فروش میکرد.
ثبت نام زامیاد
خودروهای تجاری سبک سنگین توسط شرکت زامیاد تولید می‌شود. زامیاد یکی از شرکت‌های زیرمجموعه گروه خودروسازی سایپا است. بخشنامه طرح‌های پیش فروش وانت‌های این شرکت مثل وانت نیسان آبی، پادرا و پادرا پلاس نیز همزمان با پیش فروش خودروهای سواری سایپا اعلام می‌شد.
ثبت نام فردا موتورز
فرداموتوز هم از جمله شرکت‌هایی است که وظیفه تولید و مونتاژ خودروهای چینی در داخل کشور را به عهده دارد. این شرکت هم تا پیش از راه‌اندازی «سامانه یکپارچه فروش خودرو» محصولاتش را به صورت پیش فروش عرضه میکرد.
سوالات متداول
– سامانه فروش یکپارچه خودرو چیست؟
سامانه متمرکز فروش خودرو بستری برای ساماندهی بازار خودروست که با ایجاد شفافیت در خرید، فروش و قیمت روز خودرو توسط وزارت صمت راه اندازی شده است.
– نحوه ثبت نام محصولات ایران خودرو و سایپا در سامانه فروش خودرو چگونه است؟
متقاضیان واجد شرایط با مراجعه به سایت سامانه یکپارچه فروش خودرو و با تکمیل فرم ثبت نام، امکان شرکت در قرعه کشی فروش خودرو را دارند.
نویسنده: فاطمه امین الرعایا