مهر 1402: کرج، چهارمین کلانشهر کشور، یکی از آن شهرهایی محسوب می‌شود که دچار معضل آلودگی هوا است. تردد پرشمار خودروها با توجه به عبور آزاد راه تهران – کرج – قزوین از هسته مرکزی شهر کرج در کنار استقرار صنایع سنگین و نیروگاه منتظر قائم ، دلیل این آلودگی است. وجود معادن شن و ماسه در غرب استان البرز ، یعنی شهرستان های نظرآباد و ساوجبلاغ عامل دیگری است که آلایندگی استان را تشدید و با وزش باد دامنه گرد و خاک از کرج و تهران فراتر می رود.
در این میان، وجود ناوگان حمل و نقل عمومی فرسوده و قدیمی در چند سال اخیر به عامل دیگری برای تشدید آلایندگی هوای کرج تبدیل شد. هرچند که بخش عمده اتوبوس های فرسوده کرج به تدریج از چرخه فعالیت خارج و تعدادی خودرو جدید جایگزین آن ها شده است. طبق آمار، تعداد اتوبوس های عمومی کلانشهر کرج تا اوایل دهه 90 حدود هزارو 500 دستگاه بود که با تشدید تحریم ها در عمل مانع بزرگی برای نوسازی این ناوگان به وجود آمد و بخش عمده این خودروها به علت فرسودگی و دودزا بودن از این ناوگان کنار گذاشته شدند. اکنون حدود 550 دستگاه اتوبوس در کلانشهر کرج فعالیت دارد که قرار است تا پایان امسال حدود 150 دستگاه دیگر به آن ها اضافه شود.
آلودگی و ترافیک روزافزون هوای کرج سبب شد تا مسئولان اجرایی و مدیریت شهری این کلانشهر از اوایل دهه 80 با جدیت طرح ها و برنامه های متعددی مانند احداث پروژه قطار شهری، نوسازی ناوگان اتوبوسرانی و تاکسیرانی را درکنار توسعه معابردردستور کار قرار دهند. البته موانع و مشکلات مالی اجازه نداد تا پروژه به خوبی پیش رود. به طوری که پروژه خط 2 قطار شهری کرج به طول 27 کیلومتر با 27 ایستگاه که از سال 1395 عملیات احداث آن آغاز و قرار بود درسال 1390 بهره برداری شود اما به علت کندی اجرا به دولت سیزدهم رسید.
مدیریت شهری کرج در دور ششم شورایی خود بخش عمده بودجه این کلانشهر را به توسعه حمل ونقل عمومی از ریلی گرفته تا نوسازی خودروهای عمومی و احداث بزرگراه ها اختصاص داد و فعالیت های عمرانی بیشترحول این حوزه متمرکزاست. قطعه نخست قطار شهری کرج در اسفندماه سال 1401 افتتاح شد. حمایت های دولت سیزدهم در راه اندازی اولین قطعه این پروژه بی تاثیر نبود و موجب شد تا مسیر برای توسعه و تکمیل قطار شهری کرج باز شود. این پروژه تاکنون در مجموع 15 کیلومتر از تونل آن حفاری شده و قرار است تا 2 سال آینده بخش عمده آن تکمیل و فعال شود. توسعه متروی کرج نیز بخشی از برنامه‌ها برای مقابله با آلودگی هوا و تشویق مردم به استفاده از وسایل نقلیه عمومی ارزان و پاک است. تا پایان امسال ایستگاه چهار راه طالقانی به ایستگاه شهید سلطانی کرج متصل می شود. برنامه دیگر برای مدیریت شهری کرج، نوسازی اتوبوس ها و تاکسی هاست که از 2 سال پیش توجه به این بخش بیشتر از گذشته شده است به طوریکه در 2 سال اخیر حدود 230 دستگاه اتوبوس جدید به ناوگان حمل ونقل عمومی کرج اضافه و خودروهای فرسوده از این ناوگان خارج شدند.
همچنین تعداد زیادی تاکسی جدید از جمله حدود 100 دستگاه ون خریداری شده که برای خارج کردن ناوگان عمومی کلانشهر کرج از فرسودگی بی تاثیر نبوده است. هرچند که اکنون بخش عمده تاکسی های این کلانشهر که تعداد آن ها حدود 13 هزار دستگاه برآورده شده نیاز به جایگزینی دارند.
آمدن اتوبوس های برقی به حوزه خدمات شهری کرج و سایر مناطق نیازمند زیرساخت های لازم است که مدیران شهری کلانشهر کرج تصمیم خود را برای عملیاتی کردن احداث زیرساخت ها قطعی کرده و تامین این زیر ساخت ها بنا به گفته مسوولان اجرایی کلید خورده است. ورود اتوبوس های برقی به چرخه ناوگان حمل ونقل عمومی کرج به تنهایی نمی تواند مشکل آلودگی هوای استان البرز و کرج را به میزان زیادی تقلیل دهد؛ اما رویکردی موثر برای بهره مند از فناوری جدید و مقابله با آلودگی ها با روش های نوین است.
طبق گزارش اداره کل حفاظت محیط زیست البرز، 62 درصد آلودگی هوای استان البرز مربوط به تردد خودروها است که استفاده از خودروهای برقی به صورت فراگیر تجربه بهتری برای زدودن آلودگی از سیمای غبارگرفته شهرهایی مانند کرج است. استفاده خودروها و تجهیزات صنعتی از انرژی پاک دایره آلایندگی ها را محدود خواهد کرد.
شهردار کرج به تازگی در جریان بازدید از یک شرکت سازنده اتوبوس های برقی، تفاهم نامه خرید 40 دستگاه اتوبوس را برای آلودگی زدایی از این کلانشهرو بهبود خدمات عمومی آن را امضا کرد. وی در این باره گفت از سال گذشته تاکنون قراردادهای متعددی برای خرید اتوبوس و تاکسی با شرکت‌های پیشرو در این حوزه منعقد شده است. توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی از جمله موضوعاتی است که در دوره ششم شورای شهر و مجموعه مدیریت شهری به آن توجه ویژه شده است . کرج و تهران جزء اولین بهره‌برداران اتوبوس‌های برقی در کشور خواهند بود.
شهردار کرج گفت بخشی از هزینه خرید اتوبوس‌های برقی کلانشهر کرج از طریق وزارت کشور و حمایت مالی دولت سیزدهم تامین شده و مابقی از محل بودجه شهری اختصاص یافته است. لزوم توجه به حفظ محیط زیست، از موضوعات مهم کلانشهرهاست.
همچنین پس از انقعاد تفاهم نامه خرید اتوبوس های برقی ، طرح تجهیز مسیرهای شهری کرج به امکانات مناسب برای فعالیت اتوبوس های برقی در کرج کلید خورد. شهردار کرج گفته که توسعه امکانات برای فعالیت اتوبوس های برقی به عنوان اولویت این کلانشهر دنبال خواهد شد. مسئولان مدیریت شهری کرج معتقدند که ناوگان حمل و نقل عمومی این کلانشهر در 2 سال اخیر متحول شده و روند توسعه آن شتاب گرفته است. گسترش دامنه فعالیت ناوگان حمل ونقل عمومی پاک وارزان موجب خواهد شد تا مردم به جای استفاده از خودروهای شخصی از این ناوگان بهره گیرند و شاهد روان سازی ترافیک در کلانشهری همچون کرج باشیم .